Monthly Archives

październik 2018

Wyka płotowa

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Fioletowy, Lipiec, Maj, Sierpień | Brak komentarzy

Jedna spośród ok. 200 gatunków wyki. Z tego w Polsce dziko występuje 15 gatunków. Cenna roślina pastewna ze względu na wysoką zawartość białka. Lubiana także przez mrówki często widziane na jej łodygach i liściach – na dolnej stronie przylistków w brązowych zagłębieniach miodników wydziela słodki sok.

Występowanie

Siedlisko: łąki, przydroża, zarośla, widne lasy, zręby, miedze, w górach po regiel dolny
Występowanie: prawie cała Europa, zachodnia i środkowa Azja

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wrzos zwyczajny

  | Atlas Roślin, Fioletowy, Obowiązująca, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Łacińska nazwa wrzosu (łac. calluna vulgaris) wywodzi się od greckiego kallyno = czyszczę, zamiatam, bo rzeczywiście dawniej wyrabiano z jego gałązek miotły. W Laponii kryto wrzosem dachy, a w Szkocji podobno moszczono nim posłania. Używano także wrzosu do aromatyzowania piwa (zamiast szyszek chmielowych). Wysoko ceniony jest również ostry w smaku, o leśnym aromacie wrzosowy miód. Kwiaty wrzosu ponadto zawierają liczne związki lecznicze (m. in. flawonoidy kwercytrynę i mirycytrynę, glikozyd arbutynę, gorycze) o działaniu przeciwzapalnym i moczopędnym, a także uspokajającym, stosowane głównie w chorobach układu moczowego. Wrzos miejscami tworzy prawie jednogatunkowe łany, nieraz wielohektarowe czyli wrzosowiska. Jest to siedlisko antropogeniczne związane z karczowaniem lasów i wypasem owiec. W Polsce wrzosowiska powstają głównie na terenach często nawiedzanych przez pożary – poligonach. Zaniechanie wypasu lub ustanie cyklicznych pożarów powoduje wkraczanie na te tereny drzew – brzóz i sosen i przekształcenie się wrzosowiska w bory.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: wrzosowiska, suche bory sosnowe, lasy brzozowe, przydroża, hale
Występowanie: Europa, północno-zachodnia Afryka, Azja Mniejsza, zachodnia Syberia

Okres kwitnienia

  • sierpień
  • wrzesień

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wrotycz pospolity

  | Atlas Roślin, Lipiec, Październik, Sierpień, Wrzesień, Żółty i pomarańczowy | Brak komentarzy

Aromatyczne kwiaty wrotyczu zawierają lotny olejek, a w nim 70% trującego tujonu. Stąd w medycynie i weterynarii był stosowany tylko zewnętrznie, jako środek na wszy i świerzby. Truto nim także w domu mole. Pomimo to znalazł zastosowanie w przemyśle spożywczym – aromatyzowano nim kiedyś piwo (zamiast chmielu), a także używano jako przyprawy do kiełbasy, farszów i omletów. Liści używano również jako środka konserwującego mięso. Z gotowanych kwiatów uzyskiwano żółty barwnik do farbowania tkanin. Dawniej wkładano liście wrotyczu (podobnie jak i szałwi) pomiędzy strony modlitewników, by zapobiec zasypianiu wiernych podczas długich nabożeństw.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca
Siedlisko: brzegi lasów, zarośla, polany, przydroża, miejsca ruderalne
Występowanie: Europa, północna i środkowa Azja

Okres kwitnienia

  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień
  • październik

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wrotycz (złocień) alpejski

  | Atlas Roślin, Biały, Lipiec, Sierpień | Brak komentarzy

Wyróżnia się podgatunek tatrzański znany wyłącznie z Tatr oraz Niżnych Tatr. W mowie kwiatów oznacza „Bądź uczciwy”.

Występowanie

Siedlisko: hale, upłazy, murawy naskalne, na granicie, od piętra kosówki po turniowe
Występowanie: góry Europy, w Polsce wyłącznie w Tatrach

Okres kwitnienia

  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wilczomlecz sosnka

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Kwiecień, Lipiec, Maj, Obowiązująca, Zielony | Brak komentarzy

Trujący sok mleczny zawiera lakton euforbon, szkodliwy dla większości zwierząt. Nie wrażliwe są jednak na tę substancję gąsienice zawisaka wilczomleczowca, dla których jest jedyną rośliną żywicielską.

Występowanie

Roślina trująca
Siedisko: ubogie murawy, suche zarośla i zbocza, przydroża, suche łąki i pastwiska
Występowanie: środkowa i południowa Europa, Syberia, zawleczony w Ameryce Północnej

Okres kwitnienia

  • kwiecień
  • maj
  • czerwiec
  • lipiec

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wilczomlecz migdałolistny

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Maj, Obowiązująca, Zielony | Brak komentarzy

Łacińska nazwa (euphorbia amygdaloides) upamiętnia postać Euphorbosa, żyjącego w I w pne nadwornego lekarza mauretańskiego króla Juby II. Wilczomlecze zawierają ostry sok mleczny, zawierający u większości gatunków trujące substancje (stąd polska nazwa).

Występowanie

Roślina trująca
Siedlisko: lasy, zwłaszcza bukowe w górach i na pogórzu

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wiesiołek dwuletni

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Lipiec, Sierpień, Żółty i pomarańczowy | Brak komentarzy

Sprowadzony do Europy z Ameryki Północnej w XVIIw jako roślina jadalna, jednak cierpkie w smaku korzenie nie przyjęły się u nas jako warzywo. Wkrótce „zbiegł” z ogrodów i zdziczał. Z wiesiołka otrzymuje się olej używany do kremów, balsamów pielęgnacyjnych i pomadek do ust. Według dawnej legendy skropiona winem gałązka wiesiołka miała ułatwiać oswajanie dzikich zwierząt i stąd się wzięła jego łacińska nazwa (łac. oenothera biennis; gr. oinos = wino, ther = dzikie zwierzę). Według Teofrasta miał natomiast ułatwiać zachowanie trzeźwości.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: nasypy kolejowe, przydroża nieużytki, miedze
Występowanie: Europa, Bliski Wschód, Ameryka Północna

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wierzbówka kiprzyca

  | Atlas Roślin, Czerwony i różowy, Lipiec, Obowiązująca, Sierpień | Brak komentarzy

Polska nazwa nawiązuje do podobieństwa liści wierzbówki i wierzby. U gatunku tego niemiecki botanik Christian Sprengel (1750-1816) odkrył zjawisko obcopylności (ksenogamii) czyli przenoszenia pyłku z pylników danej rośliny na znamię kwiatu innego osobnika – dało to początek współczesnej wiedzy o biologii zapylania. Dawniej w Rosji odpowiednio spreparowane liście wierzbówki były używane jako namiastka herbaty.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: zręby, obrzeża lasów i zarośli, brzegi potoków, ziołorośla
Występowanie: Europa, Azja, Ameryka Północna, Wyspy Kanaryjskie

Okres kwitnienia

  • lipiec
  • sierpień

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wierzbownica kosmata

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Nasiona wierzbownicy mają bardzo długi puch, nie nadający się jednak do przędzenia. Używano go natomiast do wyrobu knotów.

Występowanie

Siedlisko: brzegi cieków wodnych, rowy, ziołorośla
Występowanie: prawie cała Europa, Azja, północna Afryka, na niżu i w niższych położeniach górskich

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wierzbownica górska

  | Atlas Roślin, Czerwony i różowy, Lipiec, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Jest rośliną żywicielską rzadkiego, pięknego motyla nocnego Postojaka wiesiołkowca (zawisakowate), będącego w Polsce pod ochroną. Roślina lecznicza o bardzo szerokich właściwościach i zastosowaniu, stosowana m.in. w chorobach skóry, autoimmunologicznych oraz spowodowanych nadmiarem androgenów.

Występowanie

Siedlisko: zarośla, lasy liściaste, zręby, ogrody, w górach po piętro subalpejskie
Występowanie: prawie cała Europa, Syberia

Okres kwitnienia

  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym