Category

Atlas Roślin

Bagno zwyczajne

  | Atlas Roślin, Biały, Czerwiec, Maj, Obowiązująca | Brak komentarzy

Liście i pędy zawierają lotny olejek o silnym, odurzającym zapachu, porażający system nerwowy. Zawarty jest on również w pyłku, który lubi osiadać na rosnących często obok owocach borówki bagiennej – bogu ducha winnej, ale oskarżanej przez wieki o wywoływanie objawów podobnych do upojenia alkoholowego. Bagna używano również (zresztą do dziś) jako środka przeciw molom, a także do odwszawiania i odpluskwiania zwierząt domowych. Dawniej podejrzewano Żydów o dodawanie bagna do piwa w celu szybszego upojenia klientów. Nazwa (łac. ledum palustre) pochodzi bądź od gr. ledos = szata, wełna (w związku z gęstym owłosieniem rośliny), bądź od gr. laedere = szkodzić.

Występowanie

Roślina pod częściową ochroną
Siedlisko: torfowiska, bory bagienne, po regiel górny
Występowanie: środkowa i północna Europa, północno-wschodnia Azja, arktyczna Ameryka Północna

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Babka lancetowata

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Inny, Kwiecień, Lipiec, Maj, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Stara roślina lecznicza, wymieniana już w chińskich zielnikach 3000 lat temu! Wykorzystywano jej działanie wykrztuśne oraz przeciwzapalne i moczopędne. Znana była także lekarzom starożytnej Grecji i Rzymu (Pliniusz Starszy polecał ją na 24 choroby), Persji oraz Arabii – stosowano ją m.in. na ukąszenia skorpionów i węży. Na Litwie stosowano wino wymieszane z sokiem z liści babki na krwawienia wewnętrzne. W naszym kraju stosowano ją na wszelkie rany, owrzodzenia, oparzenia oraz ukąszenie żmii oraz owadów, a także jako antidotum na miłosne czary. Ponadto młode liście są jadalne, zawierają dużo witaminy C – w wielu krajach Europy sporządza się z nich surówkę (łącznie z liśćmi mniszka i pokrzywy) lub gotuje jak kapustę albo szpinak. Stanowi także dodatek do zup ziołowych, sosu beszamelowego lub twarogu. Dodawana do karmy dla gryzoni zmniejsza u nich zachorowalność na nowotwory.

Występowanie

Siedlisko: łąki, pastwiska, przydroża, trawniki, brzegi wód, na polach jako chwast roślin uprawnych (zwłaszcza koniczyny), od nizin po piętro halne
Występowanie: Europa, zawleczona na całym świecie

Okres kwitnienia

  • kwiecień
  • maj
  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Aster alpejski

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Fioletowy, Lipiec, Sierpień | Brak komentarzy

Starożytnym kwiaty astrów kojarzyły się z gwiazdami (łac. aster alpinus; łac. aster = gwiazda), naszym góralom natomiast mniej romantycznie z „wolim okiem”.

Występowanie

Siedlisko: naskalne murawy na wapieniu, po piętro halne
Występowanie: góry środkowej i południowej Europy, Kaukaz, południowy Ural, w Polsce w Pieninach i Tatrach

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Arnika górska

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Lipiec, Sierpień, Żółty i pomarańczowy | Brak komentarzy

Zwana także kupalnikiem górskim lub pomornikiem lekarskim. Znana już w starożytności (wymienia ją Pliniusz i Dioskorydes). W średniowieczu św. Hildegarda uważa ją za afrodyzjak. Dopiero w XVI wieku odkryto jej właściwości lecznicze – kwiatostany stosowano do tamowania krwotoków i odkażania ran (i to podobno z dużym powodzeniem). Natomiast w Bawarii, w wigilię Św. Jana, arnikę wtykano na brzegach pól w celu ochrony przed gradobiciem, a ustawiona w oknie miała chronić przed uderzeniem pioruna.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca, pod całkowitą ochroną
Siedlisko: łąki, brzegi lasów, polany śródleśne.
Występowanie: środkowa, południowa i północna Europa, w miejscach wyżej położonych, w Polsce w Sudetach i Bieszczadach

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Arcydzięgiel litwor

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Lipiec, Obowiązująca, Sierpień, Zielony | Brak komentarzy

Łacińska nazwa archangelica officinalis nawiązuje do właściwości leczniczych rośliny, które miały być ponoć objawione ludziom przez archanioła Rafaela, a wg innych do majestatycznego, okazałego wyglądu rośliny (archangelus = archanioł). Górale nazwali ją litwor i pod tą nazwą jest najszerzej znana. Dzięki zawartości olejków eterycznych i garbników ma właściwości lecznicze. Korzenie rośliny służyły do produkcji wódki litworówki, a także jako zaprawa do likierów i wermutu. Znany był już i użytkowany w starożytności, wiązało się z nim wiele zabobonów, m.in. wierzono, że powoduje zdrowienie, wzmacnianie, krzepnięcie i „siły potężne wydobywa, do małżeńskiego skutku prowadzące”. Znawcy zalecają, aby mężczyzna nosił korzeń przy sobie, najlepiej w lewej kieszeni spodni oraz zażywał przed romantycznym spotkaniem we dwoje napoju z litworu (może to być wino, nalewka lub likier, w których przez dwa tygodnie moczył się korzeń tego ziela). Przez zakonników zwany był „zielem Ducha Świętego” i zalecany, by zachować długowieczność.

Występowanie

Roślina lecznicza, pod całkowitą ochroną
Siedlisko: brzegi górskich potoków, ustalone piargi, wilgotne skały
Występowanie: środkowa i północna Europa, Grenlandia, Syberia, Himalaje, w Polsce w Karpatach (Babia Góra, Tatry, Bieszczady) i Sudetach

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym