Category

Atlas Roślin

Poziomka pospolita

  | Atlas Roślin, Biały, Czerwiec, Lipiec, Maj | Brak komentarzy

W średniowieczu te smaczne i aromatyczne owoce były symbolem pokusy. Na obrazach Hieronima Boscha ludzie pragnący ich zamieniali się w potwory wyobrażające różne przywary. Zawierają wiele witamin i innych wartościowych składników (także liście), stąd dawniej przygotowywano z nich napary regulujące przemianę materii, o lekkim działaniu moczopędnym, pomocne także w chorobach nerek i układu krwionośnego. W gospodarstwach domowych z owoców sporządzano soki, dżemy, galaretki, wina, kompoty, a z liści herbatki owocowe. W 1623r. sprowadzono do europejskich ogrodów botanicznych poziomkę wirginijską o małych, słodkich i aromatycznych owocach, a 90 lat później poziomkę chilijską o owocach dużych, ale nie tak smacznych. Ich mieszańce zwróciły uwagę z powodu dużych i smacznych owoców – tak bowiem narodziła się truskawka, którą początkowo uprawiano w Holandii, a następnie w całej Europie.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: widne lasy liściaste i iglaste, zręby, drogi leśne
Występowanie: Europa, Azja, obie Ameryki

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Poziewnik pstry

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Lipiec, Sierpień, Wrzesień, Żółty i pomarańczowy | Brak komentarzy

W czasach antycznych nazwa galeopsis odnosiła się do różnych roślin z rodziny trędownikowatych i wargowych. Pochodziła od greckich słów: galea = hełm i opsis = podobny, ze względu na kształt kwiatów podobnych do hełmu. Nazwa gatunkowa poziewnika (łac. galeopsis speciosa) tłumaczy się jako powabny, urodziwy, a polska „pstry” odnosi się do wielobarwnych kwiatów. Pędy poziewnika zawierają garbniki, saponiny, gorycze oraz rozpuszczalną w wodzie krzemionkę. W medycynie ludowej stosowany był jako lek przeciwzapalny w chorobach układu pokarmowego, moczowego i skóry.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: pola, poręby, przydroża, nieużytki, do 2000mnpm
Występowanie: prawie cała Europa

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Powój polny

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec, Maj, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Uciążliwy chwast segetalny (związany z uprawami) i ruderalny (związany z nieużytkami). Giętka, wijąca się łodyga owija się wokół podpór (płotów, innych roślin) – stąd łacińska nazwa powoju (łac. convonvulus arvensis; łac. convolvo = obwijam, wiążę). Liście i kwiaty zawierają garbniki oraz trujące glikozydy, wykorzystywane dawniej w medycynie ludowej do mycia włosów, leczenia ran i zaparć, a obecnie w homeopatii w mieszankach o działaniu przeczyszczającym. Pewne gatunki powoju rosnące w Mexyku zawierają alkaloidy sporyszu, podobne w działaniu do kwasu lizerginowego (czyli LSD). Nasiona tych roślin stosowane były przez indiańskich szamanów do rytuałów, wywołując u nich barwne halucynacje.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca
Siedlisko: pola, ogrody, przydroża, płoty, zarośla, w górach po regiel dolny
Występowanie: roślina kosmopolityczna (z wyjątkiem tropików i Australii)

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Powojnik alpejski

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Lipiec, Maj, Niebieski, Obowiązująca | Brak komentarzy

Powojnik pnie się po skałach i innych roślinach przy pomocy giętkich i długich ogonków liściowych, szypułek kwiatów i osi kwiatostanów, którymi przyczepia się do podłoża. Jest to jedyne pnącze naszych gór.

Występowanie

Roślina trująca
Siedlisko: lasy świerkowe i bukowe, zarośla kosówki, na podłożu zasobnym w węglan wapnia, najczęściej w reglu, rzadziej w piętrze kosówki i halnym (300-2400mnpm)
Występowanie: góry środkowej Europy, w Polsce w Tatrach (do 1900mnpm), Wzniesieniu Gubałowskim, w Gorcach, Pieninach i Beskidach na wschód od Dunajca, w Polsce przebiega północna granica zasięgu

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Posłonek wielkokwiatowy

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Lipiec, Maj, Sierpień, Żółty i pomarańczowy | Brak komentarzy

Nazwę swą zawdzięcza złocistożółtym, słonecznym kwiatom (łac. helianthemum grandiflorum; gr. helios = słońce, anthemon = kwiat).

Występowanie

Siedlisko: murawy, skały, na wapieniu, od regla dolnego po piętro halne
Występowanie: góry środkowej Europy, Kaukaz, w Polsce wyłącznie w Tatrach

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Porzeczka alpejska

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Drzewa / Krzewy / Trawy / Rośliny nienasienne, Kwiecień, Maj | Brak komentarzy

Gatunek krzewu należący do rodziny agrestowatych. Występuje w stanie dzikim w Europie (na południu kontynentu tylko w górach), na części obszaru Azji (Kaukaz i Turcja) oraz w Maroku.

Występowanie

Siedlisko: lasy liściaste, zarośla

Okres kwitnienia

  • kwiecień
  • maj
  • czerwiec

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Pokrzywa zwyczajna

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Lipiec, Październik, Sierpień, Wrzesień, Zielony | Brak komentarzy

Liście i łodygi rośliny pokryte są włoskami zawierającymi kwas mrówkowy i histaminę, które powodują znane wszystkim piekące bąble na skórze. Włoski przypominają budową grubą igłę impregnowaną krzemionką i zakończoną łatwo odłamującą się przy dotknięciu główką. Owa igła łatwo wbija się w ciało zwierzęcia i uwalnia zawarte w niej substancje. Jest to obrona rośliny przed zjedzeniem przez zwierzęta, niestety kosztowna. Im bardziej roślina narażona jest na uszkodzenie (pastwiska, ogródki), tym więcej produkuje włosków, ale w miejscach niedostępnych dla roślinożerców produkuje ich mniej. Roślina też „uczy się” – uszkodzona zwiększa liczbę włosków. Młode pędy i liście pokrzywy są jednak jadalne jako składnik sałatek, zup lub przygotowane jak szpinak. W medycynie ludowej stosowano ją jako lek tamujący krwawienia, przeciwkrwotoczny, moczopędny, a także na porost włosów. Ta ostatnia właściwość wykorzystywana jest również przez współczesny przemysł kosmetyczny (wchodzi w skład szamponów). Leczono nią także reumatyzm, chłoszcząc obolałe stawy świeżymi pędami rośliny. Jej właściwości znał już Hipokrates, polecała ją św. Hildegarda. Ponadto pokrzywa jest rośliną włóknodajną – wyrabiano z niej grube tkaniny, sznury, powrozy i sieci (dlatego dziewczynka z baśni o siedmiu zaczarowanych w gęsi braciach, tkała dla nich koszulki właśnie z pokrzywy). Jest też doskonałą paszą dla bydła i drobiu. Z liści otrzymuje się czysty chlorofil stosowany jako barwnik w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: lasy liściaste, zarośla, pastwiska, przydroża, ogrody, miejsca ruderalne
Występowanie: Eurazja, Ameryka Północna

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień
  • październik

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Pokrzyk wilcza jagoda

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Drzewa / Krzewy / Trawy / Rośliny nienasienne, Lipiec, Obowiązująca, Sierpień | Brak komentarzy

Należy do rodziny storczykowatych.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca, pod całkowitą ochroną
Siedlisko: poręby, skraje lasu, polany śródleśne, zarośla, do 1700mnpm
Występowanie: zachodnia, środkowa i południowa Europa, północna Afryka, Azja Mniejsza, Kaukaz, jako zawleczony w Ameryce Północnej

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Podrzeń żebrowiec

  | Atlas Roślin, Drzewa / Krzewy / Trawy / Rośliny nienasienne, Lipiec, Obowiązująca, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Podrzenie występują głównie na półkuli południowej. Niektóre gatunki tropikalne tworzą krótki (do 1m) pień (paprocie nibydrzewiaste). W Polsce występuje tylko podrzeń żebrowiec.

Występowanie

Roślina pod całkowitą ochroną
Siedlisko: cieniste bory, górskie lasy i zbocza, kwaśne gleby

Okres kwitnienia

  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Podbiałek alpejski

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec, Maj | Brak komentarzy

Polska nazwa nawiązuje do podobieństwa liści podbiałku do liści podbiału pospolitego, od którego różnią się brakiem „filcu” na spodniej stronie. Zapylany przez ćmy.

Występowanie

Siedlisko: lasy, przeważnie iglaste, zarośla kosówki, zarośla, traworośla, od regla dolnego po piętro turniowe
Występowanie: góry środkowej i południowej Europy

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym