Łacińska nazwa (łac. linum extraaxillare) pochodzi od słowa „włókno” (łac. linum). Len karpacki nie był jednak wykorzystywany we włókiennictwie, lecz jego pochodzący z Bliskiego Wschodu kuzyn len zwyczajny.
Występowanie
Siedlisko: murawy naskalne, na wapieniu, w piętrze kosówki i halnym
Występowanie: Karpaty, góry Półwyspu Bałkańskiego, w Polsce jedynie w Tatrach
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Nazwa gatunkowa podkreśla charakterystyczny rozłożysty pokrój rośliny – tworzy rozłogi nawet do 1m szerokie, na których powstają nowe rozety liści, z czasem ukorzeniające się. Przyczynia się to do utrwalania piargów.
Występowanie
Siedlisko: wilgotne moreny i piargi granitowe, głównie w piętrze halnym i turni
Występowanie: Alpy, Karpaty, góry Półwyspu Bałkańskiego, w Polsce wyłącznie w Tatrach
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Korzenie kuklika zawierają olejki eteryczne, nadające im zapach korzennych goździków. Od tej właściwości pochodzi łacińska nazwa (łac. geum montanum, gr. geuein = przyprawiać korzeniami). Pomimo, że jest gatunkiem górskim, jest wrażliwy na mróz i wysuszające działanie wiatru, dlatego też unika stanowisk wietrznych i pozbawionych zimą śniegu.
Występowanie
Siedlisko: wysokogórskie murawy, traworośla, kamieniste zbocza, od regla dolnego po piętro turniowe (głównie kosówki i hal)
Występowanie: góry środkowej i południowej Europy, w Polsce w Sudetach (Masyw Śnieżnika) i licznych pasmach Karpat, w naszym kraju przebiega północna granica zasięgu gatunku.
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Łacińska nazwa krzyżownicy (łac. polygala amara) pochodzi od dwóch greckich słów gr. polys = wiele, gala = mleko – uważano mianowicie, że roślina dodawana do paszy pobudza wydzielanie mleka u krów.
Występowanie
Roślina lecznicza, trująca
Siedlisko: murawy naskalne, na podłożu wapiennym
Występowanie: Karpaty i Alpy Wschodnie, w Polsce w Tatrach, Pieninach, Cergowej koło Dukli, bardzo rzadko na niżu
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Określany też jako krasnogłówki lub baranki Maryi Panny. Jest to od czasów starożytnych znana roślina lecznicza, stosowana do zmniejszania krwawień. Z krwiściągiem związany jest bardzo ciekawy motyl modraszek telejus i modraszek nausitous – oba zapisane w czerwonej księdze. Samice motyla składają wewnątrz kwiatostanu po jednym jaju, z którego wylęgają się gąsienice, zjadające nasiona krwiściągu. Po ok. 3 tyg. larwy spadają na ziemię i upodabniają się do zagubionych larw mrówek wścieklic, które zabierają larwy modraszka do swojego gniazda. Tam aż do wiosny następnego roku larwy pasożytują na mrówkach, pożerając bezkarnie mrówcze potomstwo i po przepoczwarzeniu na przełomie lipca i sierpnia opuszczają mrowisko.
Występowanie
Roślina lecznicza
Siedlisko: wilgotne łąki, bagna, torfowiska, łąki górskie, do 1200mnpm
Występowanie: umiarkowane strefy Eurazji
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Nazwa łacińska rośliny (achillea millefolium) pochodzi od Achillesa, który według podań greckich leczył nią rany wojowników spod Troi. Ze względu na gorzki, aromatyczny olejek krwawnik od czasów starożytnych jest cenionym i znanym lekiem. Etruskowie przykładali ją do ran bydła. Celtowie uważali to zioło za magiczne, a wielu Indian Ameryki Północnej uważało ziele za świętą roślinę, pijąc sporządzoną z niego herbatę, aby pobudzić zdolność do przeżywania wizji. W starożytnych Chinach łodyg krwawnika używano w geomancji, a Indianie Nawajo używali jako afrodyzjaku. Nie było chyba choroby, do leczenia której nie używano by krwawnika. Do dzisiaj w Polsce zioło to święcone jest corocznie 15 sierpnia. Chamazulen – główny składnik olejku krwawnika nadaje mu intensywnie niebieską barwę. Identyczny związek zawiera niebieski olejek z rumianku. Krwawnik pospolity wytworzył szereg podgatunków, w tym górskie i kserotermiczne.
Występowanie
Roślina lecznicza
Siedlisko: łąki, pastwiska, murawy, nieużytki, do 2500mnpm
Występowanie: Europa, Syberia, Kaukaz, Himalaje, zawleczona do Ameryki Północnej, Nowej Zelandii i południowej Australii
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Nazwę swą zawdzięcza purpurowej barwie kwiatów (łac. lythrum salicaria, gr. lythron = splamiony krwią). Z tego też powodu używano jej dawniej do leczenia krwawień.
Występowanie
Roślina lecznicza
Siedlisko: torfowiska niskie, wilgotne łąki, brzegi wód, trzcinowiska
Występowanie: strefy klimatu umiarkowanego i ciepłego, roślina kosmopolityczna
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Kruszczyk zwabia owady dużymi, obiecująco wyglądającymi kwiatami. Owady (głównie osy, trzmiele i muchówki) lądując na dolnej warżce usiłują dostać się do nektaru, ale tu niespodzianka – kruszczyk, jak wiele storczyków, nie produkuje nektaru, ale owad zanim się o tym przekona, zdąży zebrać głową pyłkowiny. Jeśli kwiat nie zostanie zapylony przez owady dochodzi do samozapylenia.
Występowanie
Roślina pod całkowitą ochroną
Siedlisko: widne lasy i zarośla, zbocza, na podłożu zasobnym w węglan wapnia, do 2000mnpm
Występowanie: Europa, Syberia
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Ulubione kwiaty kotów czyli waleriana (łac. valeriana officinalis). Charakterystyczny zapach nadaje im ester bornylowy kwasu izowalerianowego, który razem z zawartymi w korzeniach i kłączach waleratami odpowiada za uspokajające działanie rośliny. Stąd walerianowe krople stosuje się w histerii, nerwicach, stanach nadmiernego pobudzenia nerwowego i bezsenności. Kozłek jako roślina lecznicza znany jest od dawna i wiązało się z tym wiele zabobonów i wierzeń, np. że zebrany przed wschodem słońca i zjedzony na surowo jest skuteczny przeciw czarom. Był składnikiem odtrutek, afrodyzjaków i środków przeciw zarazom (dżumie). Zmieszany z winem miał leczyć oczy, hemoroidy i przyspieszać gojenie ran. Leczono nim także padaczkę.
Występowanie
Roślina lecznicza
Siedlisko: wilgotne lasy liściaste i zarośla i ich skraje, wilgotne łąki, bagna, rowy
Występowanie: Europa, rejon Kaukazu, Syberia, zachodnia Azja, Japonia, Mandżuria
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Roślina bezzieleniowa. By uzyskać niezbędne do życia substancje organiczne korzeniówka współżyje z grzybami (mikoryza) z rodzaju borowik. Strzępki grzyba oplatają dokładnie korzenie rośliny i za pomocą ssawek wnikają do komórek skórki, gdzie pękają, a uwalniające się substancje organiczne są pobierane przez korzeniówkę. Jedna z hipotez głosi, że grzyb tworzący mikoryzę z korzeniówką tworzy ją jednocześnie z drzewami leśnymi i część pobieranych od nich materiałów pokarmowych przekazuje korzeniówce – była by więc ona pośrednim pasożytem leśnych drzew.
Występowanie
Roślina lecznicza
Siedlisko: lasy każdego typu
Występowanie: obszary o klimacie umiarkowanym półkuli północnej
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
