Gatunek rośliny z rodziny dzwonkowatych (Campanulaceae). Występuje w środkowej Europie oraz na części obszaru Azji (Syberia, Iran, Turcja). W Polsce jest pospolity na całym obszarze.
Występowanie
Siedlisko: łąki, a także przydroża, widne lasy, zarośla, do 1400mnpm
Występowanie: w prawie całej Europie, w Polsce pospolity na niżu i w górach
Okres kwitnienia
Dzwonek sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Zgodnie z nazwą ma liście podobne do liści pokrzywy.
Występowanie
Siedlisko: widne lasy liściaste i mieszane, na glebach wapiennych
Występowanie: prawie w całej Europie
Okres kwitnienia
Dzwonek sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
W Polsce pospolity. Bywa uprawiany jako roślina ozdobna, szczególnie nadająca się do ogrodów naturalistycznych. Z łatwością rozmnnaża się poprzez kłącza; z tego też względu należy kontrolować jego rozwój, by nie zachwaścił ogrodu. Rozmnaża się go przez podział wczesną wiosną lub pod koniec sierpnia, po przekwitnięciu. Najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym lub lekko zacienionym.
Występowanie
Siedlisko: zarośla, zręby, a także pola, lasy, tereny ruderalne
Występowanie: prawie cała Europa
Okres kwitnienia
Dzwonek sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Występuje w Europie i na Syberii, w Polsce dość pospolity na niżu i w Karpatach. Jest także uprawiany jako roślina ozdobna.
Występowanie
Siedlisko: widne lasy i ich brzegi, zarośla, zbocza
Występowanie: Europa, Syberia, Armenia
Okres kwitnienia
Dzwonek sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Rodzaj dzwonków obejmuje ok. 300 gatunków, z czego w Polsce występuje 18. Cały rodzaj zawdzięcza swą nazwę, zarówno polską jak i łacińską (campanula) kształtowi korony kwiatu. Dzwonek alpejski osiąga w Polsce północną granicę zasięgu.
Występowanie
Siedlisko: hale, upłazy, murawy, na podłożu granitowym, od piętra kosówki po turnie
Występowanie: wschodnie Alpy, Karpaty, w Polsce jedynie w Tatrach
Okres kwitnienia
Dzwonek sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Roślina znana i wykorzystywana w celach leczniczych od najdawniejszych czasów – o wszechstronnych właściwościach leczniczych dziurawca pisali już Hipokrates i Paracelsus. Szczątki tej rośliny znaleziono badając wykopaliska w Biskupinie. Do dzisiaj w lecznictwie ludowym uważana jest za lek uniwersalny. Przypisywano roślinie również działanie magiczne, chroniące przed czarami i czartami. W średniowieczu zawieszano go w oknie, co miało chronić przed piorunami. W rejonie Krakowa utrzymywało się długo wierzenie, że chroni noworodki przed złymi duchami, gdy zatka się nim wszystkie szczeliny domu. Według legendy, przeświecające kropki na liściach i płatkach dziurawca były śladami ukłuć diabła, który chciał zniszczyć to ziele. W dzień św. Jana wito wieńce z dziurawca, uważano że zbierany w noc świętojańską ma moc największą (i zresztą słusznie). Dziurawiec powinien być stosowany z umiarem, gdyż wywołuje zwiększenie wrażliwości skóry na promienie słoneczne.
Występowanie
Roślina lecznicza
Siedlisko: przydroża, suche zbocza, łąki, widne lasy, w górach po regiel dolny
Występowanie: w prawie całej Europie, północnej Afryce, wtórnie zawleczony do Ameryki i Australii
Okres kwitnienia
Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Dziewięćsił to stara góralska nazwa – w dawnych czasach przypisywano tej roślinie czarodziejską moc dziewięciu sił, dziewięciu tajemnych mocy, które powodują dziewięciokrotnie silniejsze jej lecznicze i magiczne właściwości od jakiegokolwiek innego ziela. Dziewięćsił bezłodygowy (carlina acaulis) jest na niżu gdzieniegdzie nazywany kąśliną. Łacińska nazwa powstała być może przez zniekształcenie włoskiego cardina albo od imienia Karola Wielkiego lub Karola V, którzy ponoć wykorzystywali właściwości lecznicze rośliny z tego rodzaju. Gatunkowy człon nazwy natomiast pochodzi od greckiego a kaulos czyli „bez łodygi”. Dziewięćsił jest częstym motywem zdobniczym w sztuce góralskiej. W górskich krajach Europy środkowej używany jako karma dla świń 🙂
Występowanie
Roślina lecznicza, pod całkowitą ochroną
Siedlisko: suche łąki, murawy i pastwiska, widne lasy i ich obrzeża, w górach do 1660mnpm.
Występowanie: Europa, Syberia, Kaukaz
Okres kwitnienia
Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Znane jest ludowe powiedzenie „Gdzie rośnie dziewanna, tam uboga panna” – rzeczywiście roślina preferuje ziemie piaszczyste, mało urodzajne i najmniej przydatne pod uprawy. Posiadali je więc najubożsi mieszkańcy wsi. Jeden z gatunków tej rodziny występujący w Polsce – dziewanna wielkokwiatowa, używana jest w medycynie ludowej jako środek wykrztuśny i przeciwzapalny.
Występowanie
Siedlisko: zarośla, skraje dróg, suche łąki, widne lasy, pospolita po regiel górny
Występowanie: prawie cała Europa
Okres kwitnienia
Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Roślina wydziela duże ilości olejków eterycznych, tak dużo, że w upalne dni może się sama zapalić. Stąd inne nazwy: gorejący krzak Mojżesza i ognisty krzew. Zawiera także aurapten i diktamninę, stosowane w homeopatii. Dotknięcie świeżego ziela w słoneczne dni może wywołać poparzenia.
Występowanie
Roślina lecznicza, trująca
Siedlisko: suche lasy i zarośla, słoneczne zbocza, murawy stepowe
Występowanie: południowa, środkowa i wschodnia Europa, Syberia, północne Chiny i rejon Himalajów
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Łacińska nazwa rośliny (łac. scabiosa lucida) wiąże się z dawniejszym stosowaniem rośliny przeciw świerzbom (łac. scabies).
Występowanie
Siedlisko: murawy naskalne, głównie na wapieniu, od regla po piętro halne
Występowanie: środkowa Europa, w Polsce w Karkonoszach, Tatrach, Pieninach, Bieszczadach
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
