Category

Sierpień

Żurawina błotna

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec, Sierpień | Brak komentarzy

Nazywana także z rosyjska klukwą. Owoce żurawiny błotnej zawierają wiele wartościowych substancji. Udowodniono ich działanie odkażające drogi moczowe (sok z żurawin stosuje się m.in. w profilaktyce u pacjentów cewnikowanych), spowalniające miażdżycę (zawierają flawonoidy i antyoksydanty podobne do zawartych w czerwonym winie) oraz przeciwbakteryjne i grzybobójcze, za które odpowiedzialne są cykliczne proantocyjanidyny. Ponadto zawierają wiele witamin, m.in. duże ilości witaminy C, co wykorzystywano w leczeniu szkorbutu. A przede wszystkim mają niezwykły smak (głównie kwaśny, który nieco słabnie po pierwszych przymrozkach) – wyrabiano z nich soki, galaretki, dżemy i kisiele, a także jako dodatek do mięs. W Rosji z klukwy robi się słynny kwas chlebowy. Owoce żurawiny są niezwykle trwałe dzięki powlekającej je woskowej skórce, a także z powodu zawartego w nich kwasu benzoesowego.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: torfowiska wysokie i przejściowe, bory bagienne
Występowanie: Europa północna i środkowa, Ural, Syberia, Azja Wschodnia, północna część Ameryki Północnej, Grenlandia

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Żmijowiec zwyczajny

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Lipiec, Niebieski, Październik, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Starożytni wywodzili łacińską nazwę (łac. echium vulgare) od greckiego słowa echis = wąż, żmija i używali jej do nazywania różnych roślin szorstkolistnych stosowanych przeciwko ukąszeniom węży. Później nazwę tę zawężono do tego jednego gatunku. W Polsce również wierzono w jej działanie unieszkodliwiające jad żmiji, co odzwierciedla polska nazwa. W rzeczywistości korzeń i ziele zawiera alantoinę, saponinę oraz alkaloidy (cynoglosynę, konsolidynę, konsolicynę), dające dość trującą mieszankę, co wykorzystywano do wyrobu trutek na szczury. Leczono nią także padaczkę oraz różne boleści. Ponadto korzeń i kwiaty zawierają czerwony barwnik alkalinę używany do farbowania tkanin.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca
Siedlisko: suche zbocza, murawy, przydroża, siedliska ruderalne (wysypiska, nasypy kolejowe, kamieniołomy), do 1200mnpm
Występowanie: Europa, Azja Mniejsza, rejon Uralu

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień
  • październik

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Zimowit jesienny

  | Atlas Roślin, Fioletowy, Obowiązująca, Październik, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Często mylony z krokusem, który jednak w przeciwieństwie do zimowita kwitnie wiosną. Nazwa rodzajowa (łac. colchicum autumnale) związana jest z Kolchidą, uważaną w starożytności za ojczyznę trucizn i trucicieli. I rzeczywiście roślina zawiera silny cytostatyk kolchicynę, stosowany w dnie (podagrze). Dawka śmiertelna dla człowieka to 20-40 mg czyli od pięciu do dziesięciu nasion. Do zatrucia może dojść również w sposób pośredni, po spożyciu mleka kóz i owiec, które zjadły zimowit jesienny. Śmiertelność w przypadku zatrucia dochodzi do 90%.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca, pod całkowitą ochroną
Siedlisko: wilgotne łąki
Występowanie: zachodnia, środkowa i południowa Europa

Okres kwitnienia

  • sierpień
  • wrzesień
  • październik

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Zerwa kulista (główkowata)

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Lipiec, Maj, Niebieski, Sierpień | Brak komentarzy

W Polsce występują jedynie 2 gatunki zerw: kłosowa o biało-żółtych kwiatach oraz kulista o kwiatach niebieskich. Zerwy były znane już w starożytności i stosowane prawdopodobnie jako afrodyzjak.

Występowanie

Roślina pod całkowitą ochroną
Siedlisko: łąki, polany, hale, skaliste zbocza, przeważnie na wapieniu
Występowanie: góry Europy

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Zanokcica skalna

  | Atlas Roślin, Drzewa / Krzewy / Trawy / Rośliny nienasienne, Lipiec, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Gatunek należący do rodziny zanokcicowatych. Występuje w Europie, Azji, Afryce, Australii, Nowej Zelandii i Ameryce Północnej. W Polsce częsta na południowym niżu i w górach.

Występowanie

Siedlisko: skały, cieniste zbocza, mury, w górach w reglu, rzadziej w piętrze kosodrzewiny

Okres kwitnienia

  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wyka ptasia

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Fioletowy, Lipiec, Sierpień | Brak komentarzy

Wyki należą do uciążliwych chwastów, szczególnie upraw żyta i pszenżyta, odpornych na zacienienie i bronowanie, przez co mechaniczne ich zwalczanie jest nieskuteczne. Nasiona wyki są trudne do usunięcia ze zboża i zawierają trujące substancje, mogące powodować zatrucia zwierząt karmionych zbożem. Należą do roślin motylkowych i mogą za pomocą specjalnych brodawek pobierać azot atmosferyczny. Niektóre gatunki wyki (np. siewna) należą do roślin pastewnych.

Występowanie

Siedlisko: łąki, pola, miedze, zarośla, brzegi lasów

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wyka płotowa

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Fioletowy, Lipiec, Maj, Sierpień | Brak komentarzy

Jedna spośród ok. 200 gatunków wyki. Z tego w Polsce dziko występuje 15 gatunków. Cenna roślina pastewna ze względu na wysoką zawartość białka. Lubiana także przez mrówki często widziane na jej łodygach i liściach – na dolnej stronie przylistków w brązowych zagłębieniach miodników wydziela słodki sok.

Występowanie

Siedlisko: łąki, przydroża, zarośla, widne lasy, zręby, miedze, w górach po regiel dolny
Występowanie: prawie cała Europa, zachodnia i środkowa Azja

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wrzos zwyczajny

  | Atlas Roślin, Fioletowy, Obowiązująca, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Łacińska nazwa wrzosu (łac. calluna vulgaris) wywodzi się od greckiego kallyno = czyszczę, zamiatam, bo rzeczywiście dawniej wyrabiano z jego gałązek miotły. W Laponii kryto wrzosem dachy, a w Szkocji podobno moszczono nim posłania. Używano także wrzosu do aromatyzowania piwa (zamiast szyszek chmielowych). Wysoko ceniony jest również ostry w smaku, o leśnym aromacie wrzosowy miód. Kwiaty wrzosu ponadto zawierają liczne związki lecznicze (m. in. flawonoidy kwercytrynę i mirycytrynę, glikozyd arbutynę, gorycze) o działaniu przeciwzapalnym i moczopędnym, a także uspokajającym, stosowane głównie w chorobach układu moczowego. Wrzos miejscami tworzy prawie jednogatunkowe łany, nieraz wielohektarowe czyli wrzosowiska. Jest to siedlisko antropogeniczne związane z karczowaniem lasów i wypasem owiec. W Polsce wrzosowiska powstają głównie na terenach często nawiedzanych przez pożary – poligonach. Zaniechanie wypasu lub ustanie cyklicznych pożarów powoduje wkraczanie na te tereny drzew – brzóz i sosen i przekształcenie się wrzosowiska w bory.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: wrzosowiska, suche bory sosnowe, lasy brzozowe, przydroża, hale
Występowanie: Europa, północno-zachodnia Afryka, Azja Mniejsza, zachodnia Syberia

Okres kwitnienia

  • sierpień
  • wrzesień

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wrotycz pospolity

  | Atlas Roślin, Lipiec, Październik, Sierpień, Wrzesień, Żółty i pomarańczowy | Brak komentarzy

Aromatyczne kwiaty wrotyczu zawierają lotny olejek, a w nim 70% trującego tujonu. Stąd w medycynie i weterynarii był stosowany tylko zewnętrznie, jako środek na wszy i świerzby. Truto nim także w domu mole. Pomimo to znalazł zastosowanie w przemyśle spożywczym – aromatyzowano nim kiedyś piwo (zamiast chmielu), a także używano jako przyprawy do kiełbasy, farszów i omletów. Liści używano również jako środka konserwującego mięso. Z gotowanych kwiatów uzyskiwano żółty barwnik do farbowania tkanin. Dawniej wkładano liście wrotyczu (podobnie jak i szałwi) pomiędzy strony modlitewników, by zapobiec zasypianiu wiernych podczas długich nabożeństw.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca
Siedlisko: brzegi lasów, zarośla, polany, przydroża, miejsca ruderalne
Występowanie: Europa, północna i środkowa Azja

Okres kwitnienia

  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień
  • październik

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Wrotycz (złocień) alpejski

  | Atlas Roślin, Biały, Lipiec, Sierpień | Brak komentarzy

Wyróżnia się podgatunek tatrzański znany wyłącznie z Tatr oraz Niżnych Tatr. W mowie kwiatów oznacza „Bądź uczciwy”.

Występowanie

Siedlisko: hale, upłazy, murawy naskalne, na granicie, od piętra kosówki po turniowe
Występowanie: góry Europy, w Polsce wyłącznie w Tatrach

Okres kwitnienia

  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym