All Posts By

SKPG Kraków

Lilia złotogłów

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec, Obowiązująca | Brak komentarzy

Zwana także maśleszką. Jest to jeden z 2 gatunków lilii rosnących dziko w Polsce (drugi to b. rzadka lilia bulwkowata). Nazwa lilia (łac. lilium martagon) jest bardzo stara – już w starożytnej Grecji była zwana leirion, zapewne od przymiotnika leiros – delikatny, cienki, wrażliwy. Martagon to po grecku cebula, z której roślina wyrasta. Natomiast górale nazywają ją lelują. Była częstym motywem w ornamentyce góralskiej, szczególnie rozpowszechnionym przez Stanisława Witkiewicza.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca, pod całkowitą ochroną
Siedlisko: żyzne, widne lasy liściaste, zarośla, zręby, po piętro kosówki
Występowanie: Europa i umiarkowane strefy Azji

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Leszczyna pospolita

  | Atlas Roślin, Drzewa / Krzewy / Trawy / Rośliny nienasienne, Luty, Marzec, Obowiązująca | Brak komentarzy

Drzewo znane i uważane za święte już w starożytności (Grecy, Celtowie), otaczane szczególnym kultem religijnym. W naszym kraju wczesną wiosną używano kwitnących gałązek leszczyny do odpędzania złych mocy, a z rozwidlonych pędów wyrabiano różdżki do wykrywania podziemnych źródeł wody, metali, ukrytych skarbów i złodziei. Różdżkę taką należało sporządzić z jednorocznego pędu leszczyny, ściętego w pierwszą środę pełni księżyca pomiędzy godziną jedenastą a północą, wymawiając przy tym odpowiednie zaklęcia, a nóż do tego użyty musiał być nowy i w trakcie ścinania ułożony ostrzem do góry. Zaraz po ścięciu należało różdżkę opatrzyć odpowiednimi znakami wymawiając przy tym „Coniuro te cito mihi obedire” (Zaklinam cię, byś natychmiast była mi posłuszna). Z elastycznego i mocnego drewna leszczyny ponadto wyrabiano laski, obręcze do beczek, a z pędów wędki. Smaczne i pożywne orzechy mają zastosowanie w przemyśle cukierniczym, a wyciskany z nich olej ponadto w farmaceutycznym (do wyrobu delikatnych kremów pod oczy i na szyję), perfumeryjnym i farbiarskim. Wypędzano nim również robaki i tasiemce. Liści używano w medycynie ludowej jako środka dezynfekującego.

Występowanie

Siedlisko: podszycie lasów mieszanych i liściastych, polany, poręby
Występowanie: umiarkowane strefy Europy, Azji i Ameryki Północnej, w Polsce pospolita w całym kraju z wyjątkiem Tatr i Podhala

Okres kwitnienia

  • luty
  • marzec

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Lepnica zwisła

  | Atlas Roślin, Biały, Czerwiec, Lipiec, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Łacińska nazwa rodzajowa (łac. silene nutans) pochodzi od greckiego wyrazu gr. selene = księżyc – kwiaty tego gatunku otwierają się dopiero o zmierzchu i pachną tylko przez kilka kolejnych nocy. Zapylana jest przez ćmy.

Występowanie

Siedlisko: widne lasy i ich brzegi, skaliste zbocza, suche łąki, miejsca słoneczne, na wapieniu, w górach do 2000mnpm
Występowanie: prawie cała Europa, Kaukaz, Syberia

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Lepnica rozdęta

  | Atlas Roślin, Biały, Czerwiec, Lipiec, Maj, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Polska nazwa gatunkowa pochodzi od silnie rozdętych kielichów. Łacińską nazwę rodzajową (łac. silene vulgaris) można tłumaczyć na wiele sposobów. Jedni wywodzą ją od leśnego bożka Sylena, nauczyciela, a następnie towarzysza Dionizosa, łysego i zwykle pijanego starca, przedstawianego najczęściej na ośle z kielichem wina w ręce. Inni wiążą ją z księżycem (gr. selene = księżyc), ponieważ kwiaty lepnicy otwierają się dopiero nocą i są zapylane przez ćmy. Stosowana dawniej w medycynie ludowej.

Występowanie

Siedlisko: suche łąki, przydroża, miedze, ciepło- i wapieniolubna, do 2000mnpm
Występowanie: Eurazja, północna Afryka, Ameryka Północna

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Lepnica bezłodygowa

  | Czerwiec, Czerwony i różowy, Kwiecień, Lipiec, Maj, Sierpień | Brak komentarzy

Lepnica bezłodygowa, jako roślina arktyczno-górska, przystosowała się do surowego klimatu tworząc rodzaj zbitej półkulistej poduchy, chroniącej przed chłodnymi i wysuszającymi wiatrami. Poducha przytulona do podłoża korzysta z nagromadzonego w nim ciepła. Niezależnie od swej wielkości, poducha posiada zawsze tylko jeden bardzo długi korzeń, sięgający w głąb gruntu, czasem nawet ponad metr. Dzięki temu może doskonale zakorzenić się w pozornie bezwodnym gruncie między piargami i kamieniami. Tworzy 2 podgatunki silene acaulis pannonica i silene acaulis norica.

Występowanie

Siedlisko: skały, piargi, luźne murawy, na wapieniu (subsp. pannonica) i granitach (subspec. norica)
Występowanie: góry Europy, arktyczne rejony Europy, Azji i Ameryki, w Polsce jedynie w Tatrach (podchodzi aż pod szczyt Gerlachu!)

Okres kwitnienia

  • kwiecień
  • maj
  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Lepiężnik wyłysiały

  | Atlas Roślin, Biały, Kwiecień, Maj, Marzec, Obowiązująca | Brak komentarzy

Nazwę swą bierze od liści pokrytych „za młodu” na spodniej stronie pajęczynowato owłosieniem, a w późniejszym okresie „łysiejących”.

Występowanie

Siedlisko: żwirowiska i kamieńce nad górskimi potokami i rzekami, od regla dolnego po piętro kosówki
Występowanie: głównie Karpaty, ponadto Sudety i Półwysep Bałkański

Okres kwitnienia

  • marzec
  • kwiecień
  • maj

Lepiężnik sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Lepiężnik różowy

  | Atlas Roślin, Czerwony i różowy, Kwiecień, Maj, Marzec, Obowiązująca | Brak komentarzy

Najpospolitszy z lepiężników rosnących w Polsce. Niezwykle dynamiczna roślina, wypierająca ze swego siedliska inne gatunki. Dawniej stosowany jako środek leczniczy przeciw dżumie.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: brzegi strumieni, łęgi, olsy, brzegi wilgotnych łąk, do 1500mnpm
Występowanie: Europa (z wyjątkiem północnej), północna i zachodnia Azja, zawleczony do Ameryki Północnej

Okres kwitnienia

  • marzec
  • kwiecień
  • maj

Lepiężnik sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Lepiężnik biały

  | Atlas Roślin, Biały, Kwiecień, Maj, Marzec, Obowiązująca | Brak komentarzy

Najmniejszy z 4 krajowych gatunków lepiężników. W miejscach wilgotnych, zwłaszcza nad potokami lepiężniki tworzą łany wielkich liści (pojedyncze liście osiągają nawet 1m), tzw. łopuszyny – jednogatunkowe skupienia, wypierające inne gatunki.

Występowanie

Siedlisko: nad potokami, szczególnie na kamieńcach, cieniste i wilgotne miejsca śródleśne, osuwiska, w piętrze pogórza i regla dolnego
Występowanie: umiarkowane strefy Europy, Kaukaz, Armenia, Ałtaj

Okres kwitnienia

  • marzec
  • kwiecień
  • maj

Lepiężnik sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Len karpacki

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Lipiec, Niebieski, Sierpień | Brak komentarzy

Łacińska nazwa (łac. linum extraaxillare) pochodzi od słowa „włókno” (łac. linum). Len karpacki nie był jednak wykorzystywany we włókiennictwie, lecz jego pochodzący z Bliskiego Wschodu kuzyn len zwyczajny.

Występowanie

Siedlisko: murawy naskalne, na wapieniu, w piętrze kosówki i halnym
Występowanie: Karpaty, góry Półwyspu Bałkańskiego, w Polsce jedynie w Tatrach

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Kukułka (stoplamek) plamista

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec, Maj | Brak komentarzy

Tworzy liczne odmiany i podgatunki trudne do rozróżnienia. Nazwa pochodzi od wyraźnych plamek na liściach. Kukułki kwitną bardzo wcześnie, zapraszając owady barwnymi kwiatami i „wymalowanym” na dolnej warżce „lotniskiem”. Jednak ich kwiaty nie zawierają nektaru, o czym owady dowiadują się dopiero po wylądowaniu i zapyleniu kwiatu.

Występowanie

Roślina pod ścisłą ochroną
Siedlisko: łąki, zarośla, widne lasy liściaste, po regiel dolny
Występowanie: prawie cała Europa, północna Azja

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym