wrzesień 2021

Pytanie 17/2021 z dnia 1 września 2021

Austriaccy kartografowie są w środowisku przewodników górskich postaciami, można by rzec, memicznymi, a to oczywiście dzięki licznie wprowadzonym przez nich do obiegu błędom nazewniczym, jak chociażby problem Żaru/Braniska. My jednak uważamy, że nie do końca zasługują oni na taką złą prasę. Mapy Austro-Węgier z XIX i początku XX wieku są pięknymi zabytkami dawnej sztuki kartograficznej, całkiem wiernie odwzorowują rzeźbę terenu, a że nazwy i wysokości bywają błędne lub nieaktualne… cóż, nawet współcześnie geodeci nie są w stanie ustalić ostatecznie wysokości Rysów. W każdym razie, jeden z członków/członkiń ekipy konkursowej ma w swojej kolekcji taką właśnie wojskową mapę austro-węgierską z 1911 roku (aktualizacja wcześniejszego wydania z 1903 r., z kodem oznaczeń – Zeichenschlussel – z 1894 r.). Jej malutki fragment przedstawiamy na zdjęciu poniżej. Widać na nim szczyt o wysokości 822 m n.p.m. Ewidentnie nie jest to szczyt na tyle znaczący, aby chciało się naszym cesarsko-królewskim kartografom zapisać jego nazwę, czy prawdziwą, czy zmyśloną, choć ta jak najbardziej istnieje i pojawia się na mapach współcześnie. Jesteśmy ciekawi, czy uda się Wam ją odgadnąć – prześlijcie ją nam jako odpowiedź.

Odpowiedzi prosimy przesyłać mailowo na adres: konkurs@skpg.krakow.pl do 30 września 2021 r.

Odpowiedź:

Oto większy fragment całości mapy:

Arkusz nazywa się “Wadowice” i obejmuje główne wschodnią część Beskidu Małego i zachodnią Pogórza Wielickiego. Kawałek z pytania pochodzi z lewego dolnego rogu, a nienazwany szczyt to, według współczesnych map, Kucówki, wysokość 832 lub 833 m n.p.m. Z niewielkiego skrawka dało się odczytać, że wierzchołek znajduje się blisko południka kończącego się na cyfrę 7. Jeżeli spojrzymy na długość geograficzną na wschód od Greenwich, to choć Karpaty rozciągają się mniej więcej od 17. do 27. południka, to nie tam należało szukać rozwiązania. Okazuje się bowiem, że austriackie mapy (i w dawnych czasach nie tylko one) przyjmowały, że południk zerowy przebiegał przez wyspę Ferro (El Hierro) w archipelagu Wysp Kanaryjskich, najbardziej na zachód wysunięty ląd “starego świata”. Wynika z tego że, 37 południk “oestlich von Ferro” przechodzi właśnie przez Andrychów, Kocierz, Gilowice i Pasmo Łysiny z naszymi Kucówkami.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Icóżżezzabrza Team 1 pkt
Monika Mielnikiewicz 1 pkt
Wojtek Pawlus 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt

Pytanie 18/2021 z dnia 1 września 2021

Chcemy Was zapytać o szczyt, który pierwotnie został pominięty przy wyznaczaniu istotnego szlaku długodystansowego, ale szybko się zreflektowano i skorygowano przebieg na tym odcinku. Po przeznakowaniu na tym właśnie szczycie szlak opuszczał pewną granicę. Dla ułatwienia podpowiemy, że szczyt ten znajduje się zupełnie blisko niesamowitej beskidzkiej przeprawy, bijącej rozliczne rekordy i łączącej osiągnięcia konstruktorskie sprzed dwóch wieków z całkiem współczesnymi oraz że od północnych zboczy tej góry swój początek bierze rzeka, która miejscami także stanowi pewne granice.

Odpowiedzi prosimy przesyłać mailowo na adres: konkurs@skpg.krakow.pl do 30 września 2021 r.

Odpowiedź:

W pierwotnej wersji Głównego Szlaku Karpackiego nie uwzględniono Jawornika Wielkiego w Bieszczadach Wschodnich, wówczas na granicy polsko-czechosłowackiej, na którego północnych stokach początek bierze rzeka Stryj, oddzielająca Beskidy Skolskie od Gór Sanocko-Turczańskich oraz Beskidów Brzeżnych. Przy okazji tego pytania warto wspomnieć o Tunelu Beskidzkim – pierwszy wydrążono w 1886 roku, a nowy, dwutorowy ukończono w 2018.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Icóżżezzabrza Team 1 pkt
Monika Mielnikiewicz 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt

Aktualna klasyfikacja Konkursu: