ania

W szkołach wybrzmiał już ostatni dzwonek, studenci po sesji, bazy namiotowe działają pełną parą, w zakładach pracy sezon urlopowy i my także spakowaliśmy plecaki i ruszamy cieszyć się latem, ale nie zostawimy Was, oczywiście, bez wakacyjnych pytań. Dziś porcja na dwa letnie miesiące, co znaczy, że na odpowiedzi czekamy do końca sierpnia. Dodatkowo po powrocie, na powitanie jesieni, wśród osób które przyślą prawidłową odpowiedź na przynajmniej jedno wakacyjne pytanie rozlosujemy nagrody niespodzianki – nagrody, które tematycznie wiążą się z niejedną tegoroczną zagadką.

Pytanie nr 11/2024

Mniemamy, że nie jest Wam obce pojęcie trójstyku, gdyż jeden z nich chcieliśmy Wam przedstawić. Nie jest to żaden beskidzki trójstyk, ani trójstyk granic państwowych, a tym bardziej nie Trójkąt Trzech Cesarzy… choć bez wątpienia ma w sobie coś królewskiego, kojarzy się z potęgą i na pewno można mu przypisać kategorię naj. Podpiszcie rzeki (A, B, C) i łańcuchy górskie (1,2,3) oraz nazwę trasy, którą można się tam dostać.

Pytanie nr 12/2024

Pewien popularny wśród miłośników Beskidów poeta chętnie sięgał w swoich dziełach po motywy roślinne. Najczęściej ograniczał się do ich nazw rodzajowych, choć dla rośliny, o którą pytamy, zrobił wyjątek tytułując jeden z wierszy jej nazwą gatunkową. Gdyby rośliny czuły, ta zapewne nie byłaby szczęśliwa z powodu tego wyróżnienia, gdyż utwór ukazuje ją w świetle negatywnym, skarżącą się iż odwracają się od niej jak od trędowatego. A w rzeczywistości nasz „bohater” ma właściwości lecznicze, choć faktycznie związki zawarte w owocach bez obróbki termicznej mogą wywołać zatrucie. 

Odpowiedzią na tę zagadkę jest gatunkowa nazwa rośliny oraz informacja czym (wg wspomnianego wiersza) jest ona obwieszona.

Pytanie nr 13/2024

Dziś chcielibyśmy pobudzić Waszą pracę umysłową i nie będziemy Wam żałować grafik (podwójna, a co tam, nawet potrójna porcja), ponieważ szukamy osoby, z której twórczością wszystkie one łączą się. W odpowiedzi ułóżcie je chronologicznie (podając datę powstania). Dodatkowo prosimy o podanie nazwy systemu umocnień przebiegajacego przez wzgórze widoczne na pierwszej grafice. Dla pokrzepienia możemy jeszcze dołożyć białą strzałę w polu czerwonym i dwa jelce. 

Pytanie nr 14/2024

Każdy z nas ma swoje sposoby na zapamiętywanie – jedni pamiętają teksty, inni obrazy, jeszcze inni melodie lub wydarzenia. Sposób nie jest najistotniejszy, ważne żeby pamiętać. No właśnie, o czym? O Etiudzie Rewolucyjnej, o Dorotce, o listach złotych, żywym łańcuchu, filmach Augusta Marie Louisa i Louisa Jeana, mapach kopalni srebra i złota i wielu innych ważnych dla nas wszystkich sprawach. Najlepiej zapisać to wszystko na liście. W odpowiedzi na to pytanie napiszcie nam, o czym pamięta Kuba.

Odpowiedzi prosimy przesyłać do 31.08.2024 na adres konkurs.skpg@gmail.com

Pytanie nr 9/2024

Mamy świadomość, że rozwiązywanie zagadek Konkursu Całorocznego bywa jak szukanie igły w stogu siana. Tym razem także prosimy Was o odnalezienie igły, ale bynajmniej nie w stogu siana, ale na chronionej przestrzeni dużo większej od stogu, choć najmniejszej w swojej kategorii. Odszukanie igły to oczywiście nie koniec zadania. Trzeba jeszcze odnaleźć jej właścicielkę – być może z wdzięczności zaśpiewa Wam coś o Karpatach. W odpowiedzi na to pytanie prosimy o napisanie nam co robi Podhalanka i jaki jest człowiek, który usiadł na skale.

Odpowiedź:

W tym pytaniu zachęcaliśmy Was do odszukania Igły Deotymy – ostańca z doliny Prądnika w Ojcowskim Parku Narodowym (najmniejszym polskim parku narodowym). Deotyma to grecka filozofka z V w p.n.e., ale też pseudonim literacki Jadwigi Łuszczewskiej, polskiej poetki i powieściopisarki okresu romantyzmu, autorki “Piosenki w Karpatach”, traktującej m.in. o Podhalance, które idzie steczką i jagody rwie do dzbanka oraz o kobziarzu bladym, który siadł na skale.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Ania i Ula Kłucjasz 1 pkt
Bartek Bogusz 1 pkt
Justyna Ferenc 1 pkt
Mariusz Pietrzak 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Agnieszka i Jasiek Czerwińscy 1 pkt
Bartłomiej Cisowski 1 pkt
Dominika Sobula 1 pkt

Pytanie nr 10/2024

Jest ich nieskończenie wiele, a że człowiek nie lubi bytów nieokiełznanych, nie raz już próbowano umówić się, który stanie na czele pozostałych. Lewa strona obrazka ma za zadanie naprowadzić Was na kilka takich umów, natomiast prawa bazuje na innych (acz spokrewnonych) bytach, których co prawda też jest nieskończenie wiele, ale raczej nie ma wątpliwości gdzie całość się zaczyna.

Napiszcie jaka liczba ukrywa się pod znakiem zapytania i który smakołyk spowoduje, że prawa strona obrazka stanie się dość ważna dla okolicy i nie tylko.

Odpowiedź:

W ten, jakże kolorowy, sposób szalony twórca zagadki dość skutecznie próbował Was naprowadzić na południki i równoleżniki. Jednych i drugich jest nieskończenie wiele – równoleżniki zaczynamy “liczyć” od równika, natomiast w przypadku południków umów definiujących ten zerowy było wiele. Lewa strona obrazka w smaczny sposób symbolizuje kilka z nich:

• fioletowe 0 to marcepan z Toledo. To tu, w ówczesnej stolicy Hiszpanii, w XI w. opracowano tablice ruchów planet względem zerowego południka Toledo.
• czerwone 0 to oczywiście krakowski obwarzanek. W XIV w. na podstawie tablic alfontyńskich (tych z Toledo) wyznaczono krakowski południk zerowy. Maczał w tym palce Herman z Przeworska, nadworny astronom i astrolog Władysława Jagiełły. 
• zielone 0 to londyńskie fish and chips i nawiązanie do obowiązującego do 1984 r. południka zerowego Greenwich.
• i pomarańczowe 0 to warszawska wuzetka. Warszawski Południk Zerowy został wytyczony w 1825 r. przez Franciszka Armińskiego i wykorzystywany był przy tworzeniu map topograficznych Królestwa Polskiego.

Z prawej strony obrazka mamy symbole trzech miejscowości (Zakopane, Łowicz i Kraków). Dla dwóch z nich podano szerokość geograficzną. Należało więc uzupełnić szerokość geograficzną Krakowa, czyli 50 04 (lub 50 03). Miejscowości wybrano nieprzypadkowo, wszystkie trzy leżą na krakowskim południku zerowym, w związku z tym smakołykiem który sprawia, że stają się jeszcze ważniejsze, jest obwarzanek (w naszym zadaniu symbol krakowskiego południka zerowego).

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Justyna Ferenc 1 pkt
Mariusz Pietrzak 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Dominika Sobula 1 pkt
Bartek Bogusz 0,5 pkt
Ania i Ula Kłucjasz 0,5 pkt
Bartłomiej Cisowski 0,5 pkt
Agnieszka i Jasiek Czerwińscy 0,5 pkt

Klasyfikacja Konkursu Całorocznego 2024:

Pytanie nr 7/2024

Mamy nadzieję, że Wasza tegoroczna majówka była git, może nawet spełniliście niektóre swoje fanaberie i zakosztowaliście cymesu, że mieliście okazję posłuchać szumu potoku, świergotu ptaków i tak zwyczajnie ciszy, że nie musieliście w te dni myśleć o interesach – nawet jeśli spędziliście je w miejscu z historią, w której i o nich zapomnieć nie sposób.

Załączona do pytania grafika łączy ze sobą sto takich miejsc – tętniących niegdyś życiem, ruchliwych i hałaśliwych. Dziś w wielu z nich próżno nasłuchiwać krzyków i nawoływań.

W ramach odpowiedzi na to pytanie napiszcie:

– nazwa, którego z miejsc jest jednocześnie nazwą szczytu „naj” (w swojej kategorii)

– skąd pochodzi woda użyta do produkcji specjału, który postanowiono wypromować przy użyciu listy stu miejsc.

Odpowiedź:

Sznurkami, które miały Was wieść do rozwiązania zagadki były słowa pochodzenia żydowskiego użyte w pytaniu – git, fanaberie, cymes. Innym takim słowem jest „rejwach” (hałas, zgiełk, harmider) i taki właśnie pierwszy człon nazwy noszą dwie serie piwa, pochodzące z popularnego (wśród koneserów) browaru Ursa Maior. My pytaliśmy o serię Rejwach w Bieszczadach (druga to Rejwach na Kazimierzu). Fragment bieszczadzkiej wersji etykiety został dołączony do pytania (bezbłędnie rozpoznaliście na tej grafice leską synagogę). Nalepka na butelki występuje w stu różnych wersjach, każda z odmian zawiera nazwę (często już nieistniejącej) miejscowości w Bieszczadach i okolicy, w której niegdyś tętniło życie, robiono interesy i zakupy – i tak mamy Rejwach w Radziejowej, Rozpuciu, Berechach czy Wetlinie.  Miejscem o nazwie będącej jednocześnie nazwą szczytu „naj” jest (była – bo wieś już nie istnieje) Radziejowa a woda użyta do produkcji interesującego nas piwa pochodzi w odwiertu „Ursa 1” w Uhercach Mineralnych.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Mariusz Pietrzak 1 pkt
Bartek Bogusz 1 pkt
Justyna Ferenc 1 pkt
Bartłomiej Cisowski 1 pkt
Andrzej Zabłocki 1 pkt

Pytanie nr 8/2024

W beskidzkich wodach ukryte jest spolszczone nazwisko słynnego wodza. Walczył z Turkami, uczestniczył w wojnach napoleońskich i wojnie na terenie Włoch. Na jego cześć skomponowano utwór muzyczny kojarzony z europejską stolicą. Stoi tam też jego pomnik. Kolejny można zobaczyć w innej europejskiej stolicy. Prosimy o podanie nazwy potoku – spolszczone nazwisko wodza i autora utworu muzycznego.

Odpowiedź:

W sieci wodnej Beskidu Żywieckiego (w Worku Raczańskim) kryje się niepozorny potok o nazwie Radecki, który swą nazwą najprawdopodobniej oddaje hołd Summus Austriacus dux (“Największemu wodzowi austrackiemu”) feldmarszałkowi Józefowi Radetzkiemu. Na cześć wielkiego wodza, któremu sędziwy wiek  (80+) nie przeszkadzał dowodzić skutecznie armią, po wygranej przez Austriaków bitwie pod Custozą, Johann Strauss (ojciec) skomponował Marsz Radetzky’ego. Marsz ten kończy każdy Koncert Noworoczny Filharmoników Wiedeńskich w Złotej Sali Musicverein. Pomnik genialnego dowódcy można zobaczyć w Wiedniu i w Pradze (w lapidarium Muzeum Narodowego).

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Mariusz Pietrzak 1 pkt
Bartek Bogusz 1 pkt
Bartłomiej Cisowski 1 pkt
Justyna Ferenc 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Andrzej Zabłocki 1 pkt
Agnieszka i Jasiek Czerwińscy 0,5 pkt
Ania i Ula Kłucjasz 0,5 pkt

Klasyfikacja Konkursu Całorocznego 2024:

Pytanie nr 5/2024

Na zdjęciu poniżej zebrano trzech pracowników tego samego Instytutu. Jeden z nich zaczynał od biologii komórki, lecz sławę przyniósł mu inny kierunek badań. W międzyczasie pomieszkiwał nad Dunajcem, więc jako uważni uczestnicy pewnie go szybko rozpoznacie. Drugi urodził się w miejscowości na Pogórzu Dynowskim i najbardziej interesowała go fauna wodna. My zaś chcemy Was zapytać o trzeciego dżentelmena, który był badaczem fauny i działaczem wielu kategorii: niepodległościowym, społecznym, turystycznym czy ochrony przyrody. W kraju zasłużył się zarówno po stronie morskiej, jak i górskiej. Dokonał kilku pierwszych przejść w Tatrach, a jednemu z nich kolorytu dodaje fakt, że nad wyraz upodobał sobie pewnego pluskwiaka, któremu poświęcił kilka dzieł. Zdarzyło mu się też pokierować wycieczką na dach Europy. Natomiast w skali świata jako pierwszy Polak wdrapał się dość wysoko ustanawiając ówczesny polski rekord wysokości, a przy okazji oczywiście realizując pracę naukową. W odpowiedzi podajcie nam nazwisko tej ciekawej postaci oraz nazwę wspomnianego owada.

Odpowiedź:

Na zdjęciu widnieją pracownicy Panowie z Instytutu Zoologii Uniwersytetu Lwowskiego: Rudolf Weigl – wynalazca szczepionki na tyfus plamisty, który przez jakiś czas prowadził laboratorium w Krościenku na Dunajcem; urodzony w Błażowej zoolog Jan Grochmalicki specjalizujący się w mięczakach i skorupiakach m.in. Świetezi i Bajkału oraz Antoni Jakubski, który na przestrzeni swojego życia łączył naukową karierę zoologiczną z pasją górską oraz służbą dla kraju. Jako pierwszy Polak zdobył w 1910 roku Kilimandżaro. Rok później, jako kierownik wycieczki Akademickiego Klubu Turystycznego wszedł na Mont Blanc. Uprawiał też taternictwo, dokonując m.in. pierwszego przejścia Czerwonej Turni, co w pytaniu połączyliśmy z faktem, że pozostawił po sobie monografię czerwca polskiego – owada, któremu zawdzięczamy nazwę miesiąca ’czerwiec’ i będącego przez lata źródłem jednego z głównych towarów eksportowych Polski, czyli czerwonego barwnika dla farbiarstwa i malarstwa. Ponadto był jednym z organizatorów polskich morskich badań biologicznych i Morskiego Laboratorium Rybackiego.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Bartek Bogusz 1 pkt
Dominika Sobula 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Mariusz Pietrzak 1 pkt
Ania i Ula Kłucjasz 1 pkt
Agnieszka i Jasiek Czerwińscy 1 pkt
Bartłomiej Cisowski 1 pkt

Pytanie nr 6/2024

Jednym z obowiązkowych zaliczeń kursu przewodnickiego SKPG Kraków jest INO – impreza na orientację. Wielu z Was ma to zaliczenie za sobą, może niektórzy przed sobą, a jeszcze innym pozostaje gdybanie, czy poradziliby sobie z odnalezieniem zadanych zagadką punktów w terenie. A my w Konkursie Całorocznym prosimy o wskazanie rośliny, której ludowa nazwa jest tożsama z nazwą pewnych zawodów na orientację – znanych oczywiście także poza środowiskiem kursanckim i przewodnickim.  To jeszcze nie wszystko. Roślinę już macie – kolejna potrzebna Wam informacja to imię pewnej mitycznej morderczyni często łączonej z tą rośliną. No i teraz już z górki – imię morderczyni jest drugim członem nazwy pewnego przedstawiciela królestwa zwierząt, występującego w Karpatach. Natomiast pierwszy człon nazwy tego zwierzęcia może się kojarzyć i z Karpatami i z Górami Świętokrzyskimi i z Himalajami też. Podsumowując odpowiedzią na to pytanie są 1. nazwa rośliny, 2. nazwa zwierzęcia. 

Odpowiedź:

Ciąg skojarzeń tej zagadki rozpoczyna się „Mordownikiem” – tak nazywają się zawody na orientację dla (jak piszą o nich sami organizatorzy) „ludzi, którzy lubią się zszargać w wąwozach i krzakach”. Jednocześnie „mordownik” to ludowa nazwa tojadu mocnego. Według mitologii greckiej roślina ta powstała ze śliny trójgłowego psa Cerbera – stróża Hadesu. Trucizny tojadu miała użyć kapłanka bogini Hekate, Medea, by otruć swego pasierba Tezeusza (próba na szczęście nieudana). „Medea” to także drugi człon nazwy motyla dziennego z rodziny rusałkowatych – górówki medei, który w Polsce występuje tylko w Karpatach i lokalnie w Górach Świętokrzyskich.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Bogdan Mikuła 1 pkt
Bartek Bogusz 1 pkt
Dominika Sobula 1 pkt
Bartłomiej Cisowski 1 pkt
Justyna Ferenc 1 pkt
Nikoletta 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Mariusz Pietrzak 1 pkt
Ania i Ula Kłucjasz 1 pkt
Agnieszka i Jasiek Czerwińscy 1 pkt
Andrzej Zabłocki 1 pkt

Klasyfikacja Konkursu Całorocznego 2024:

Pytanie nr 3/2024

Dziś mamy dla Was taki obrazek: wyobraźcie sobie roślinę dumnie prężącą się niczym wyniosły szczyt; roślinę elegancką i dostojną, ale wydzielającą zapach dość przykry, przypominający padlinę lub koński nawóz; roślinę, która może stać się więzieniem tych, którzy mimo wszystko zdecydują się zbliżyć i w dodatku wydającą wyjątkowo trujące jagody. W zasadzie wszystkie jej części mogą powodować podrażnienie, mimo to w średniowieczu w jednym z krajów ekstraktu z bulwy tej rośliny używano do usztywniania koloratek, co skutkowało niejednokrotnie powstawaniem pęcherzy na ciele, dlatego z czasem porzucono tę praktykę, lecz do dziś nieopodal kościołów można spotkać stanowiska tej rośliny. We wspomnianym kraju wyróżnia się nawet rodzimy podgatunek naszej bohaterki. Warto od razu dodać, że odkąd w 1851 odkryto ją w kraju na wskroś karpackim (choć epitet gatunkowy mógłby sugerować coś innego) roślinka była źródłem wielu kontrowersji systematycznych, więc być może w łęgach czy jaworzynach znaleźliście jej synonim taksonomiczny. Zatem pozostaje Wam tylko podać nam nazwę rośliny oraz gór, w których ją pierwszy raz znaleziono i opisano.

Odpowiedź:

Poszukiwana roślina to obrazek alpejski odnaleziona w Alpach Transylwańskich, czyli w Karpatach Południowych i opisana po raz pierwszy w 1951 r. przez austriackich botaników. Znaleźć ją można w też w Polsce, m.in. na terenach Karpat i Sudetów. W Danii wyróżnia się podgatunek Arum alpinum ssp. Dunicum. Obrazki wydzielają specyficzny zapach, by zwabić do środka owady, dzięki czemu może dojść do zapylenia.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Justyna Ferenc 1 pkt
Bartek Bogusz 1 pkt
Dominika Sobula 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Anna Kłucjasz 1 pkt
Bartłomiej Cisowski 1 pkt
Mariusz Pietrzak 1 pkt
Andrzej Zabłocki 0.5 pkt

Pytanie nr 4/2024

Wyobraźcie sobie, że słońce nie zaszło jeszcze za lasy, gdy zza zakrętu ujrzeliście teren tak zachęcający do eksploracji. Istny kulturowy skarb. Dajcie sobie czas na zwiedzanie, a po wycieczce napiszcie nam jakim szlakiem lub szlakami można dojść ze szczytu góry oznaczonej numerem 4 do obiektu, który dziś nie istnieje, a został oznaczony jedną z cyfr 1-3.

Odpowiedź:

„Pożegnawszy różowym świtem krakowski gród, Zbrozło, jadąc szybko, w południe dotarł do Raby i na popas stanął w dworcu kmiecia Dobka. Dobkowe lasy graniczyły z Dzikowymi … Przy obiedzie opowiadał Zbroźle o Dziku, do którego jeździł upomnieć się o bezprawne łowy w jego borach… Chętnie podjał się też Zbrozłę krótszymi krogami do Dzikowego Grodziska odprowadzić. Słońce nie zaszło jeszcze za lasy, gdy zza zakrętu ujrzeli kamienną basztę nad urwiskiem…”

Tak Karol Bunsch w powieści „Dzikowy skarb” fantazjował o Grodzisku w Paśmie Cietnia. Natomiast w 2019 r. w rejonie Grodziska, doliny rzeki Stradomki i pustelni z „Diabelskim Kamieniem” w Krzesławicach utworzono „Park Kulturowy Dzikowy Skarb”, nawiązując jego nazwą do powieści Bunscha.

I właśnie ten rejon przedstawia mural na budynku szczyrzyckiej restauracji i minibrowaru Marysia (i Centrum Turystycznego Ziemi Szczyrzyckiej), którego fragment został użyty w pytaniu. Numerami w pytaniu oznaczono: 1 – Diabelski Kamień, 2 – Kapliczka przy przy pustelni przy Diabelskim Kamieniu (dość wiernie odwzorowana na muralu), 4 – Grodzisko, 3 – jak spojrzymy na mapę i poszukamy miejsca pomiędzy Diablim Kamieniem i Grodziskiem odnajdziemy Klasztorówkę, gdzie wg niektórych badaczy w średniowieczu istniał klasztor benedyktynów (dzisiaj oczywiście nie istnieje).

Pozostaje więc dojść z Grodziska na Klasztorówkę i możemy to zrobić idąc najpierw fragmentem szlaku niebieskiego (Swoszowice – Szczawa) a następnie fragmentem szlaku czarnego (Dobra – Przełom Stradomki).

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Bartek Bogusz 1 pkt
Dominika Sobula 1 pkt

Klasyfikacja Konkursu Całorocznego 2024:

Pytanie nr 1/2024

Kostiumy, przemyślane charakteryzacje, przebieranki to nie tylko sposób na ciekawą zabawę karnawałową czy Bal Przewodnika, to także pomysł chętnie wykorzystywany przez scenarzystów. Fabuła jednego z takich przebierankowych filmów dzieje się w karpackim kurorcie, do którego główna bohaterka mogłaby przyjechać luksusowym pociągiem dla miłośników białego (i nie tylko) szaleństwa. Splot przypadków i „niewinne” kłamstewko sprawiają, że młoda dziewczyna otrzymuje tutaj niecodzienną propozycję pracy. Pięćdziesiąt lat później w jej ślady pójdzie Kasia z popularnego serialu komediowego (profesja co prawda nieco inna, ale bez drobnego oszustwa też się nie obeszło). A pytanie brzmi: Gdzie i jaką tymczasową pracę otrzymała bohaterka starszego ze wspomnianych dzieł filmowych?

Odpowiedź:

Na konkursowo-całoroczny rozruch zaproponowaliśmy Wam zainteresowanie się polskim filmem “Książątko” z 1937 r. Główna bohaterka Władzia, młodziutka urzędniczka poczty, wybiera się do Krynicy na wymarzony zimowy urlop. Splot wydarzeń sprawia, że co prawda do wybranej destynacji trafia, ale nie do końca tylko w celach wypoczynkowych. Aby podreperować wyjazdowy budżet, uszczuplony na skutek kradzieży, dziewczyna zatrudnia się w hotelu “Patria” jako fordanser z powodzeniem podając się za mężczyznę (analogicznie jak Kasia Piórecka z 50 lat młodszego serialu “Zmiennicy” udawała Mariana Koniuszko by zdobyć pracę jako taksówkarz).

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Agnieszka i Jasiek Czerwińscy 1 pkt
Ania Kłucjasz 1 pkt
Konrad Trojan z ekipą “studenckie mieszkanie” 1 pkt
Bartek Bogusz 1 pkt
Nikoletta 1 pkt
Dominika Sobula 1 pkt
Justyna Ferenc 1 pkt
Andrzej Zabłocki 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Mikołaj Klimek 1 pkt
Mariusz Pietrzak 1 pkt
Gracja Bober-Grafik 1 pkt
Bartłomiej Cisowski 1 pkt

Pytanie nr 2/2024

Ledwo świętowaliśmy Nowy Rok, Trzech Króli, a tu zaraz będą Walentynki. Jeśli nie macie pomysłu, gdzie zabrać z tej okazji swoją drugą połówkę, to na tę okoliczność polecamy wieczorną panoramę z wieży widokowej. A jakby Wam było mało, to później można oddać się zimowemu szaleństwu – wszystko macie zaznaczone na zdjęciu. Nie dziękujcie, tylko w międzyczasie przyślijcie nam nazwy zaznaczonej infrastruktury.

Odpowiedź:

Z Modyni zwanej „górą zakochanych” po lewej stronie widać Stację Narciarską Laskowa-Kamionna, a po prawej Krzyż Milenijny na Miejskiej Górze nad Limanową. Na sąsiedniej Łysej Górze znajduje się stacja narciarska – Limanowa-Ski, gdzie również można oddać się zimowemu szaleństwu. Zaliczamy wszystkie przysłane odpowiedzi 🙂

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Agnieszka i Jasiek Czerwińscy 1 pkt
Ania Kłucjasz 1 pkt
Konrad Trojan z ekipą “studenckie mieszkanie” 1 pkt
Bartek Bogusz 1 pkt
Tomasz FIscher 1 pkt
Nikoletta 1 pkt
Dominika Sobula 1 pkt
Justyna Ferenc 1 pkt
Andrzej Zabłocki 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Mikołaj Klimek 1 pkt
Mariusz Pietrzak 1 pkt
Gracja Bober-Grafik 1 pkt
Bartłomiej Cisowski 1 pkt

Klasyfikacja Konkursu Całorocznego 2024:

Koleżanki i Koledzy!

Jak co roku serdecznie zapraszamy do udziału w kolejnej (już dwudziestej czwartej) edycji Konkursu Całorocznego SKPG Kraków!

Co miesiąc, od lutego do listopada, będziemy publikować po dwa pytania, a odpowiedzi prosimy przesyłać na naszę skrzynkę mailową konkurs.skpg@gmail.com. Przed każdą kolejną serią pytań będziemy publikować odpowiedzi i aktualną punktację, natomiast ostatecznych zwycięzców ogłosimy pod koniec roku (po min. 20-tu zadanych pytaniach). Pierwsza seria pytań >>tutaj<<, a regulamin Konkursu >>tutaj<<

Dla zwycięzców przewidujemy atrakcyjne nagrody, a dla wszystkich (niezależnie od pozycji zajętej w rankingu) dobrą zabawę i mnóstwo ciekawostek.

Liczymy na Was!

Ekipa Konkursu Całorocznego

Oficjalnie zakończyliśmy 23tą edycję Konkursu Całorocznego. W bieżącym roku Konkurs trwał od 1 lutego do 30 listopada. Opublikowaliśmy 20 pytań, na które odpowiedzi udzieliło w sumie 19 osób.

Zwycięzcą tegorocznego Konkursu został Hadrian Jakóbczak, który odpowiedział poprawnie na 19 pytań zdobywając 19 punktów. Rywalizacja o pozostałe miejsca na podium toczyła się do samego końca. Krzysztof Skowronek i Zbigniew Drapała zdobyli taką samą liczbę punktów (17 punktów) zajmując ex aequo drugie miejsce. Zgodnie z regulaminem Konkursu, każde miejsce na podium może być zajmowane tylko przez jedną osobę (lub zespół), dlatego rozegraliśmy między nimi dogrywkę. Ustaliliśmy następujące zasady: 6go grudnia o godzinie 20:00 wysyłamy do obydwu uczestników jedno pytanie dogrywkowe zaznaczając, że ten, kto jako pierwszy odpowie poprawnie, zajmie ostatecznie drugie miejsce w Konkursie. Pytanie brzmiało następująco:

Rzadko się zdarza, żeby sportowcy byli jednocześnie projektantami obiektów sportowych na których rywalizują. Tymczasem pewien wszechstronnie utalentowany polski sportowiec, na skutek niezwykłych kolei losu znalazł się w obcym kraju i tutaj współuczestniczył w projektowaniu konstrukcji, na której rozgrywane miały być zawody w jego dyscyplinie. Obiekt ten miał stać się częścią większego kompleksu i kto wie, być może stałby się kiedyś areną igrzysk olimpijskich. Tak się jednak nie stało, historia potoczyła się inaczej, obiekt dwukrotnie popadł w zapomnienie i współcześnie nie istnieje. Podajcie o jakiego polskiego sportowca chodzi i jak się nazywał ten obiekt sportowy.

Po niespełna dwóch godzinach otrzymaliśmy od Krzysztofa następującą odpowiedź: „W pytaniu chodzi o Stanisława Marusarza i nieistniejącą skocznię narciarską o nazwie Trambulina Tintina.”

Zatem tegoroczne konkursowe podium przedstawia się następująco:

miejsce I Hadrian Jakóbczak

miejsce II Krzysztof Skowronek

miejsce III Zbiegniew Drapała

Wszyscy uczestnicy, którzy stanęli na podium otrzymają kupony podarunkowe do wykorzystania w Księgarni Internetowej Bonito, książki oraz drobne upominki ufundowane przez Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, najnowsze wydanie śpiewnika SKPG, a także kalendarze ścienne z roślinami w kulturze ludowej Sądecczyzny wydane przez Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu.

Jak co roku wylosowaliśmy też dodatkową nagrodę spośród osób, które odpowiedziały poprawnie na minimum 4 pytania. W tym roku trafi ona do Dominiki Sobuli.

Gratulujemy wszystkim uczestnikom tegorocznego konkursu, a w szczególności zwycięzcom! Bardzo serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy wsparli Konkurs Całoroczny w 2023 roku! Mocno odświeżona ekipa już zaciera ręce do pracy w kolejnej edycji 🙂

– Ekipa Konkursu Całorocznego

Klasyfikacja Generalna Konkursu Całorocznego 2023:

Pytanie nr 19/2023

W związku z naszym zamiłowaniem do wszelkich kategorii naj zapytamy Was dziś o cmentarz przedstawiony na poniższym zdjęciu. Mimo że pochowano nań niemal dwukrotnie więcej żołnierzy niż na cmentarzu Rakowickim, to znane są personalia zaledwie kilku. Wprawdzie to cmentarz wojenny, lecz sama jego idea miała przecież łączyć. Obiekt znajduje się na pewnym szlaku transgranicznym, a stosunkowo niedawno zakończony remont to owoc współpracy wielonarodowej. Dodatkowej symboliki dodaje nazwa odmiany drzew, które posadzono przy centralnym pomniku. Co tu więcej mówić – do cmentarza zaprowadzi nas Józefinka. Podajcie nam proszę nazwę miejscowości, w której się znajduję oraz co oznacza nazwa wspomnianej odmiany drzewa?

Odpowiedź:

W ramach współpracy transgranicznej Rzeszowa i Stropkova w 2018 roku powstał cyfrowy szlak turystyczny „Za czasów Austro – Węgier”. Ma on 144 km długości, a jego przebieg wyznaczają miejsca po stronie polskiej i słowackiej związane ze stacjonowaniem wojsk austriackich i obiekty, które odtwarzają historyczny szlak zwany „Józefinką”. Na fotografiach przedstawiono cmentarz wojenny, który znajduje się w miejscowości Veľkrop koło Stropkova. Jest to największy cmentarz z okresu pierwszej wojny światowej, jaki znajduje się na terenie Słowacji. Przed centralnym pomnikiem posadzono nań dwa pamiątkowe dęby szypułkowe odmiany Concordia, co po łacinie oznacza ‚zgodę’ – cytując jednego z uczestników “w tym przypadku zarówno symboliczną zgodę miedzy poległymi z różnych armii, jak i międzynarodową współpracę, która doprowadziła do odnowienia tego miejsca pamięci”.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Dominika Sobula 1 pkt
Drużyna Elfrydy 1 pkt
Zbigniew Drapała 1 pkt
Drużyna Elfyrdy 1 pkt
Andrzej Zbłocki 0.5 pkt

Pytanie nr 20/2023

Od wielu lat na terenach górskich toczy się nieustanny spór – na ile oddać góry naturze, a na ile zamienić je w kompleks narciarski. W Tatrach wydaje się, że dzięki parkom narodowym opcją przyrodnicza chwilowo wygrywa, oczywiście pomijając ogromny „resort” pod Łomnicą i nasze nieustanne zakusy na modernizację infrastruktury pod Kasprowym. Tak jednak nie musiało się skończyć. W Tatrach kiedyś istniało wiele więcej wyciągów narciarskich, obecnie często zapomnianych. Czy wiecie gdzie? Poszukajcie ich na aktualnych terenach TPN i TANAP. Ten z Was, kto wskaże najwięcej takich nie istniejących już wyciągów, ten zdobędzie jeden punkt.

Odpowiedź:

Tak jak się spodziewaliśmy, znalezienie wszystkich nieistniejących już w Tatrach wyciągów narciarskich było prawdziwym wyzwaniem godnym profesjonalnego górskiego historyka. Takich miejsc w dawnych czasach było sporo, niektóre istniały tylko kilka lat. Prawie każdy z Was wskazał inną liczbę, ale żadna osoba nie wskazała wszystkich. Przyznajemy też, że słowo “nieistniejące” mogło być nieprecyzyjne – chodziło nam o wyciągi, której na dobre przestały funkcjonować i których jedyną pozostałością są ruiny (praktycznie po każdym obiekcie pozostał jakiś mniejszy lub większy ślad, nawet jeżeli nie ma już urządzeń, to są miejsca po wykopach albo przecinki w lesie itp.). Niemniej jednak najwięcej miejsc wskazał Hadrian – aż 25 (pewnych lub domniemanych) – i to on otrzyma 1 punkt. Drugą największą liczbę – 12 – wskazała Dominika i otrzyma za to 0,5 punkta. A poniżej lista wszystkich takich wyciągów, o których nam wiadomo (cytujemy również Wasze odpowiedzi).

Po stronie polskiej:

• wyciąg saniowy, prowadzący z Kotła Gąsienicowego na Kasprowy Wierch, istniejący od roku 1938, zastąpiony później kolejką krzesełkową;
• wyciąg orczykowy prowadzący z Doliny Kondratowej na Łopatę, funkcjonujący w latach 1959-68;
• wyciąg krzesełkowy na Nosal, który nie funkcjonuje już od ponad 10 lat i w praktyce bez gruntownego remontu nie nadaje się do użytku;
• wątpliwy jest wyciąg na Polanie Kuźnickiej, który był zaznaczany na starszych mapach, a na mapach aktualnych już go nie ma, jednak w niektórych miejscach pojawia się wzmianka o tym, że na polanie jakiś wyciąg zimą funkcjonuje (HJ).

Po stronie słowackiej:

• w przewodniku Józefa Nyki „Tatry” wspomniano wyciąg narciarski prowadzący od wylotu Doliny Przednich Koperszadów na próg Doliny Białych Stawów, a w innym miejscu po prostu wyciąg w Dolinie Białych Stawów, przy czym nie jest jasne, czy chodzi tu o dwa różne wyciągi, czy o jeden i ten sam; z kolei dawne mapy wydawnictwa Slovenská kartografia wskazują w tej okolicy tylko jeden wyciąg, w lokalizacji, która odpowiada pierwszemu opisowi, wydaje się zatem właściwe przyjęcie, że istniał tu tylko jeden obiekt (HJ);
• niewielki wyciąg istniał powyżej Zielonego Stawu Kieżmarskiego, został zniesiony przez lawinę zimą 1991/92 roku;
• w Dolinie Dzikiej w latach 60. istniał krótki wyciąg do letnich treningów narciarskich;
• na zachód od Tatrzańskiej Łomnicy, w pobliżu hotelu Jamy istniał kompleks skoczni narciarskich i związane z nim dwa wyciągi;
• wyciąg od Łomnickiego Stawu na szczyt Wielkiej Łomnickiej Baszty, a także krótki istniejący w latach 80/90 wyciąg orczykowy równoległy do nowej kolejki;
• orczyk w Tatrzańskiej Leśnej;
• w Starym Smokowcu, powyżej Grand Hotelu Bellevue;
• wyciągi orczykowe na stokach Sławkowskiego Grzebienia na zachód od górnej stacji kolejki na Hrebienok;
• niewielki wyciąg istniał tuż przy Wielickim Stawie, od strony wschodniej;
• krótki wyciąg po wschodniej stronie Popradzkiego Stawu;
• najstarszym wyciągiem narciarskim w Tatrach Słowackich był wyciąg z okolic Szczyrbskiego Jeziora na Przednie Solisko, w linii obecnego szlaku niebieskiego, który istniał w latach 1943-69;
• na jednej z wersji mapy „Západné Tatry. Roháče” miniaturowy wyciąg zaznaczono tuż obok Schroniska Ważeckiego (HJ);
• w rejonie hotelu Mier w Przybylinie, a więc na granicy parku narodowego, istniał wyciąg narciarski Na Baraniec;
• wyciąg orczykowy istniejących w Dolinie Żarskiej, powyżej schroniska;
• w Zubercu na zachodnich, opadających do doliny Stefkowskiego Potoku stokach Madajki znajdował się dawniej jeden z dwóch wyciągów narciarskich, drugi był nieco wyżej, na stokach opadających z Redykalni do Doliny Przybyskiej, obecnie wyciągów już nie ma, ale wyręby pod trasy zjazdowe jeszcze nie zarosły lasem (DS)
• na mapie „Západné Tatry. Roháče” przebieg wyciągu pod Przednim Salatynem oznaczono zupełnie inaczej niż bieg współczesnych wyciągów w Salatyńskiej Dolinie, najprawdopodobniej początkowo trasa wyciągu biegła znacznie wyżej, choć jednocześnie stary obiekt był sporo krótszy niż wyciągi współczesne; na tej samej mapie pojawia się też miniaturowy wyciąg koło schroniska Chata Zverovka, którego nie ma na żadnej mapie aktualnej (HJ)

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Dominika Sobula 0.5 pkt

Klasyfikacja Konkursu Całorocznego 2023:

Pytanie nr 17/2023

Lato, lato i … jesień. Czas wrócić na uczelnie, do pracy, cyferek i czasem trudnych równań do rozwiązania. I my mamy dla Was jedno karpackie równanie, które zostało nam po wakacjach. W ramach odpowiedzi prosimy o podanie co kwitnie pod numerem 20.

Odpowiedź:

Po wakacjach zostało nam trochę rumuńskich lei. Bardzo się nam one podobają nie tylko dlatego, że są trwałe (polimerowe), ale też dlatego, że na awersie każdego jest roślina (każdy nominał ma swoją roślinkę). I tak, na banknocie o nominale 1 lej jest goryczka trojeściowa, na 5-tce goździk, na 10-tce prawoślaz lekarski, na 200-tce mak polny itd. Banknot 20 lei, kluczowy w tym pytaniu, jest nowy – wprowadzono go w 2021 r. Awers zdobi szafran źółtokwiatowy. Ciekawostką dotyczącą tego banknotu jest fakt, że na awersie pojawia się też twarz Ecateriny Teodoroiu, oficer armii rumuńskiej. Jest to jedyna (nie fikcyjna) postać kobieca na obecnej serii banknotów rumuńskich.

Przyznajemy, że zimowit jesienny być dość bliskim strzałem, ale nie możemy uznać tej odpowiedzi, natomiast opis pomysłu, że liczby są odległościami w kilometrach od poszczególnych pasm górskich symbolizowanych przez rośliny wzbudził w nas wyrzuty sumienia.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Drużyna Elfrydy 1 pkt
Zbigniew Drapała 1 pkt
Krzysztof Skowronek 1 pkt

Pytanie nr 18/2023

Z czego hipotetyczny geolog-jubiler uwięziony w podziemiach okazałej budowli (jednej z trzech największych w kraju), nazywanej (casus fortuitus!) klejnotem regionu, zrobiłby kanak, którego nie powstydziłaby się nawet Barbara Radziwiłłówna? A że to konkurs wiedzy o górach, to wypadałoby, żeby ów obiekt, w którym uwięziliśmy takiego specjalistę leżał chociaż na pogórzu.

Odpowiedź:

Barbara Radziwiłłówna ponad wszystko kochała perły. Hipotetyczny fachowiec, uwięziony w podziemiach Zamku Książ leżącego na Pogórzu Wałbrzyskim mógłby wydziergać dla królowej naszyjnik z pereł jaskiniowych. Są to wapienne kulki – okruchy skalne obrośnięte węglanem wapnia, będące formą krasu podziemnego.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Drużyna Elfrydy 1 pkt
Zbigniew Drapała 1 pkt
Krzysztof Skowronek 1 pkt

Klasyfikacja Konkursu Całorocznego 2023: