Gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. W Polsce występuje wyłącznie w Sudetach i Karpatach. Jest tam dość pospolity. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy lub zadomowiony.
Występowanie
Siedlisko: w reglu górnym i piętrze kosodrzewiny
Występowanie: w Polsce w wyższych pasmach Sudetów i Karpat
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa salvus znaczącego zdrowie. W starożytności przypisywano jej nie tylko zdrowotne, ale i magiczne właściwości. Egipcjanie dodawali ją do pokarmów, by zwiększyć liczebność populacji po epidemiach. Zbiorom szałwii i przygotowywaniu potraw z jej dodatkiem w Rzymie towarzyszyły określone zwyczaje, kucharza ubierano w białą tunikę i obmywano mu nogi.. Grecy i Rzymianie stosowali ją jako lekarstwo na ukąszenia węża, problemy ze wzrokiem, utratę pamięci. W średniowieczu stosowano ją jako lek na przeziębienia, gorączkę, padaczkę, choroby wątroby i zaparcia. Szałwii muszkatołowej używano jako afrodyzjaku, a także do fałszowania wina reńskiego. Arabscy uczeni twierdzili, iż spożywanie szałwii przedłuża życie. W Polsce jest uprawiana od kilkuset lat. Znane jest przysłowie „śmierć tego nie ubodzie, u kogo szałwia w ogrodzie”. W Persji i dawnych Chinach mawiano „Człowiek, który ma w ogrodzie swym szałwię, nigdy się nie starzeje”. W siedemnastym wieku szałwia miała wielkie znaczenie w handlu wymiennym – za jedną skrzynię szałwii otrzymywano trzy skrzynie zielonej herbaty. Jej aromatyczne liście wkładano także między kartki modlitewników, aby ich zapach orzeźwiał i nie pozwalał zasnąć w trakcie długich nabożeństw.
Występowanie
Siedlisko: lasy, zarośla, ziołorośla, po regiel dolny
Występowanie: góry środkowej i południowej Europy, Azja po Himalaje
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Jak wskazuje nazwa – jest bardzo podobna do stokrotki pospolitej, ale znacznie większa. Ponadto owocki stokrotnicy opatrzone są puchem kielichowym.
Występowanie
Siedlisko: murawy naskalne, głównie na podłożu wapiennym, od podnóży po piętro halne
Występowanie: Alpy, Jura, Apeniny, góry Półwyspu Bałkańskiego, Karpaty, w Polsce w Pieninach i Tatrach, w naszym kraju przebiega północno-wschodnia granica zasięgu
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Jeden z niewielu kwiatków kwitnących prawie cały rok – czasem nawet podczas bezśnieżnej zimy (kwiaty wytrzymują suchy mróz do -15oC). Roślina lecznicza stosowana w medycynie ludowej do leczenia gorączki, krwawień z płuc i dróg moczowych. Zawarte w niej saponiny i garbniki mają działanie wykrztuśne i przeciwzapalnie.
Występowanie
Roślina lecznicza
Siedlisko: łąki, pastwiska, murawy, przydroża, w górach po piętro kosówki
Występowanie: Europa, Azja Mniejsza, Madera, zawleczona do Ameryki Północnej i Nowej Zelandii
Okres kwitnienia
Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Gatunkowa łacińska nazwa rośliny (łac. senecio carniolicus) pochodzi od nazwy historycznej krainy Słowenii – Krajiny (łac. Carniola).
Występowanie
Siedlisko: szczeliny skalne, murawy, wyłącznie na granicie, od piętra kosówki po turnie (głównie)
Występowanie: Alpy Wschodnie, Karpaty, w Polsce jedynie w Tatrach
Okres kwitnienia
Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Zwany też krostawcem, kwiatem lub zielem Św. Jakóba (dobra pisownia!), a to z tego powodu, że kwitnie na Św. Jakuba (25 lipca).
Występowanie
Roślina lecznicza, trująca
Siedlisko: suche łąki, murawy ciepłolubne, widne lasy, przydroża
Występowanie: Europa, zachodnia Syberia, Kaukaz, Azja Mniejsza, północna Afryka, zawleczony do Ameryki Północnej
Okres kwitnienia
Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Nazwa rodzajowa (łac. senecio) znana jest od czasów starożytnych – osadnik koszyczka wypełniony białym puchem kielichowym przypomina głowę starca (łac. senex = starzec).
Występowanie
Siedlisko: górskie łąki i hale, lasy, brzegi potoków
Występowanie: Alpy Wschodnie, Karpaty, góry Półwyspu Bałkańskiego
Okres kwitnienia
Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Zawiera alkaloid senecjoninę – silnie hepatotoksyczny (uszkadzający wątrobę) i kancerogenny (wywołujący raka). Alkaloid ten zawierają również inne gatunki z rodzaju starców.
Występowanie
Roślina trująca
Siedlisko: lasy, zarośla, brzegi potoków, do 900mnpm
Występowanie: Europa, Kaukaz, Syberia
Okres kwitnienia
Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Nazwę nadano roślinie na cześć niemieckiego botanika Leonarda Fuchsa (1501-1565).
Występowanie
Siedlisko: lasy, zarośla, zręby
Występowanie: środkowa i południowa Europa, Ural, Kaukaz
Okres kwitnienia
Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
Nazwa łacińska (telekia speciosa) została nadana na cześć węgierskiego szlachcica Teleki von Szek, żyjącego w XIXw, a będącego patronem miejscowego ogrodu botanicznego.
Występowanie
Siedlisko: brzegi potoków, zręby, zarośla
Występowanie: Kaukaz, góry Azji Mniejszej i Europy (Alpy, Karpaty, Półwysep Bałkański), w Polsce dziko tylko w Bieszczadach, często na terenach dawnych wsi
Okres kwitnienia
Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym
