Konkurs Całoroczny: Pytanie nr 15/2022 i Pytanie nr 16/2022

Pytanie nr 15/2022

Zawsze lepiej mieć jakąś podpowiedź niż żadną. Podpowiadamy więc pokrótce, że chodzi nam o nazwę miasta leżącego na terenie polskich Karpat, w którym zakłady związane z jego nazwą nazywano potocznie jak roślinę, roślinę jednak nazywano jak grzyb. Napiszcie nam prosimy, co to za miasto.

Odpowiedź:

Na pewno lepszy rydz niż nic. A w naszym pytaniu chodziło o Krosno. W Krośnie przez ponad 60 lat działały Zakłady Przemysłu Lniarskiego „Krosnolen”, zwane powszechnie „Lnianką”. Lnianka z kolei to jedna z popularnych nazw lnicznika siewnego (Camelina sativa), inaczej określanego jako rydz albo rydzyk, co wiąże się zwykle z barwą nasion. Rydz to jak wiadomo popularne określenie na mleczaja rydza (Lactarius deliciosus), choć w praktyce również mleczaja świerkowego czy mleczaja jodłowego, jadalnych grzybów z rodziny gołąbkowatych. A przywołane powiedzenie odnosi się raczej na pewno, co niektórych zaskakuje, właśnie do lnicznika i uzyskiwanego z niego oleju, a nie do wspomnianych powyżej grzybów.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Monika Mielnikiewicz 1 pkt

 

Pytanie nr 16/2022

Dwa poniższe obrazy, zdjęcie pewnej zrujnowanej budowli oraz kadr z pewnego starego, zapomnianego (zapewne słusznie) filmu na pierwszy rzut oka nie łączy nic. Wiedzcie jednak, że w tle jednego i drugiego znajduje się ta sama grupa górska. Ponadto widoczna budowla ściśle wiąże się z przyczyną, dla której wspomniany film został nakręcony dokładnie tam, a nie gdzieś indziej, a były to czasy świetności tego miejsca (choć wielu by powiedziało, że raczej upadku). Warto tutaj odnotować, że w filmie góry te “odgrywają” rolę innej karpackiej grupy górskiej. Napiszcie nam zatem, czym jest ta budowla widoczna na zdjęciu, w jakich górach się znajduje, jaki tytuł nosił film, oraz w jakich górach, według filmowej fabuły, dzieje się akcja widoczna w kadrze.

Odpowiedź:

Budowlę widoczną na zdjęciu, choć ma już kilkadziesiąt lat, oglądać legalnie można dopiero od niedawna. Jest to bowiem wieża dowodzenia strzelnicy czołgowej (znanej również jako “tankdrom”) z dawnego czechosłowackiego (a potem słowackiego) poligonu wojskowego Javorina na terenie Gór Lewockich. Jego historia jest niezwykle ciekawa, powstał w roku 1952, w tym celu wysiedlono szereg miejscowości, a ta ciekawa krajobrazowo grupa górska stała się na wiele lat zamkniętą dla postronnych areną ćwiczeń wojskowych, w tym i formacji pancernych. To połączenie obecności wojska z walorami widokowymi sprawiło, że już w roku 1955 czechosłowaccy filmowcy wykorzystali ów poligon jako plener do filmu “Tankova brigada” (pol. “Brygada pancerna”). W dużym skrócie, film ten, realizując cele ówczesnej komunistycznej propagandy, opowiada historię czechosłowackiej brygady pancernej walczącej wraz z Armią Czerwoną o odbicie Czechosłowacji z rąk niemieckich. Sceny nakręcone na poligonie Javorina pokazują walki o Przełęcz Dukielską w ramach Operacji Dukielsko-Preszowskiej. W kadrze dołączonym do pytania widać słupek graniczny, jest to więc fragment sceny pokazującej symbolicznie przekraczanie przedwojennej granicy polsko-czechosłowackiej. Można zatem powiedzieć, że w filmie tym Góry Lewockie zagrały Beskid Niski.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Tomasz Olejarczuk 1 pkt
Monika Mielnikiewicz 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Tomek Bujoczek 1 pkt
Marek Węglarz 1 pkt
Team M&M 0.5 pkt

 

Aktualna klasyfikacja Konkursu:

Hadrian Jakóbczak	20 pkt.
Monika Mielnikiewicz	17.5 pkt.
Tomek Bujoczek	14.5 pkt.
Bartłomiej Cisowski	11.5 pkt.
Marek Węglarz	11.25 pkt.
Krzysztof Skowronek	9.5 pkt.
Team M&M	9 pkt.
Mariusz Pietrzak	9 pkt.
Karol Olszański	9 pkt.
Andrzej Zabłocki	7 pkt.
W Czasie Pracy Laski Się Nudzą	6 pkt
Agnieszka Bazylów	4 pkt.
Nikoletta	4 pkt
Sylwia Smela	3.5 pkt.
Katarzyna Majewska	3.5 pkt.
Wojciech Pawlus	3 pkt
Tomasz Olejarczuk	2 pkt.
Paweł Ciaptacz	2 pkt.
Michalina Hansdorfer	2 pkt.
Magdalena Hesiak	2 pkt.
Krzysztof Słaby	2 pkt.
Katarzyna Hołda	2 pkt.
Jakub Krzak	2 pkt.
Gracja Bober-Grafik	2 pkt.
Emilia M	2 pkt.
Bogdan Mikuła	2 pkt.
Anna Kalińska	2 pkt.
Anka Śliwa	2 pkt.
Piotr Wieczorek	2 pkt
Łukasz Muzyk	1.5 pkt.
Andrzej Słota	1.5 pkt.
Maria Skupień	1 pkt.
Łukasz Nowicki	1 pkt.
Bernadetta	1 pkt.
Sebastian Wypych	1 pkt
Agata Komorowska	0.5 pkt.