Pytanie 13/2021 z dnia 1 lipca 2021
W tegoroczne wakacje prezes SKPG wraz z dwojgiem uczestników Konkursu Całorocznego podjęli trud przejścia pieszo całego łuku Karpat. Podziwiamy Was i zainspirowani Waszą wyprawą zadajemy następujące pytanie. Jakie dwa karpackie schroniska zarządzane przez Polskie Towarzystwo Tatrzańskie dzieliła największa odległość w linii prostej?
Odpowiedzi prosimy przesyłać mailowo na adres: konkurs@skpg.krakow.pl do 31 sierpnia 2021 r.
Odpowiedź:
To pytanie sprawiło Wam sporo kłopotu, pomimo iż większość z Was słusznie zauważyła, że odpowiedzi należy szukać na mapie Polski z pierwszej połowy 1939 roku, kiedy to po aneksji Zaolzia obszar Karpat znajdujący się w granicach naszego państwa, a tym samym pod pieczą Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, był największy. Ale które to konkretnie schroniska były? Znaleźć właściwą parę było trudno, ale prawidłowa odpowiedź jest tylko jedna. Dwa schroniska pod zarządem PTT które dzieliła największa odległość – około 513 km – to schronisko na Prełucznym (Połoniny Hryniawskie) i schronisko na Praszywej (Beskid Śląsko-Morawski). To pierwsze co prawda powstało na krótko przed II Wojną Światową i oczywiście nie zachowało się do współczesności, ale na podstawie dostępnych wiadomości można z całą pewnością stwierdzić, że było najdalej na południowy wschód wysuniętym schroniskiem PTT, dalej nawet niż większe i bardziej znane schronisko Bałtagul pod Rotundułem. Z kolei schronisko Praszywa, zbudowane w 1921 roku i istniejące do dziś, od zawsze było czeską chatą, własnością KČST. Niemniej jednak w grudniu 1938 roku znalazło się w granicach tej części Śląska Cieszyńskiego, która została zaanektowana przez Polskę. Wiadomo, że w tym czasie Polskie Towarzystwo Tatrzańskie przejęło wszystkie schroniska na zajętym terenie, zarówno czeskie, jak i polskie, prowadzone przez zaolziackie organizacje turystyczne. Krótki to był epizod w dziejach schroniska pod Praszywą, niechętnie o tym wspominają kroniki czeskie, polskich źródeł też nie ma za wiele, ale nie zmienia to faktu, że przez niecały rok było to najbardziej na zachód wysunięte schronisko PTT w Karpatach.
Prawidłowej odpowiedzi udzielili:
Icóżżezzabrza Team 1 pkt
Monika Mielnikiewicz 0,5 pkt
Hadrian Jakóbczak 0,5 pkt
Bartłomiej Cisowski 0,5 pkt
Pytanie 14/2021 z dnia 1 lipca 2021
Prosimy o krótkie wyjaśnienie, w jaki sposób miejsce to (niniejszą aranżacją nawiązujące do pierwotnego założenia) łączy się z inspiracją polskiego noblisty.
Odpowiedzi prosimy przesyłać mailowo na adres: konkurs@skpg.krakow.pl do 31 sierpnia 2021 r.
Odpowiedź:
Inspiracją dla Henryka Sienkiewicza do napisania noweli Latarnik miała być informacja o latarniku, który nie zapalił na czas latarni, gdyż zaczytał się w powieści Murdelio – tytule z cyklu Ostatni z Nieczujów Zygmunta Kaczkowskiego. Autor cyklu akcję powieści umieścił na ziemi sanockiej, a Grób Nieczui wprost związał z klasztorem oo. Karmelitów Bosych w Zagórzu, którego współczesny ogród przedstawia fotografia.
Prawidłowej odpowiedzi udzielili:
Monika Mielnikiewicz 1 pkt
Wojtek Pawlus 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Icóżżezzabrza Team 1 pkt
Pytanie 15/2021 z dnia 1 lipca 2021
Pewien architekt, którego twórczość często można spotkać w Karpatach, wybudował kiedyś dom inspirowany stylem charakterystycznym dla pewnej wsi. Około ćwierć wieku później, gdy duża część tej wsi spłonęła w pożarze, tenże sam architekt nadzorował jej odbudowę, powielając swój własny pomysł, dzięki czemu uzyskała wygląd, który dotrwał do współczesności. Jednak ten starszy budynek, o którym wspomnieliśmy na początku, nie istnieje obecnie, a nawet, można powiedzieć, że stał wyjątkowo krótko. Jakim niezwykłym wynalazkiem można było pojechać, aby go zobaczyć w czasie kiedy istniał? Prosimy również podać nazwisko architekta i nazwę wsi.
Odpowiedzi prosimy przesyłać mailowo na adres: konkurs@skpg.krakow.pl do 31 sierpnia 2021 r.
Odpowiedź:
Tym razem nie mieliście problemu z odgadnięciem, że bohaterem tego pytania jest nie kto inny tylko sam Dušan Jurkovič. To właśnie on nadzorował odbudowę słowackiej wsi Čičmany po pożarze w 1921 r., przyczyniając się do uwydatnienia charakterystycznego dla niej stylu zdobienia drewnianych domów malowanymi wzorami. Dušan był dobrze zaznajomiony z tym stylem, gdyż wiele lat wcześniej, w 1895 roku, wybudował on “čičmańską chatę” na wielką Czechosłowacką Wystawę Etnograficzną w Pradze. Niezwykłe to było wydarzenie – na kilka miesięcy zbudowana została od podstaw wioska z budowlami reprezentującymi architekturę z prawie całych Czech, a także niektórych regionów zamieszkałych przez Słowaków (co ciekawe, tych drugich oprócz chaty čičmańskiej reprezentowała również chałupa orawska). Dodatkową osobliwością tej wystawy było to, że można było po jej terenie poruszać się niezwykłym wynalazkiem – tramwajem napędzanym siłą ludzkich nóg, skonstruowanym przez czeskiego wynalazcę Sylvestra Krnkę. Tak, nie chodziło nam ani o tramwaj elektryczny (można nim owszem było dojechać do bram terenu wystawowego, ale powstał on na wcześniejszą wystawę – jubileuszową z 1891 roku), ani o kolej linowo-terenową na wzgórze Petřín (też z roku 1891 i w ogóle nie w tej części miasta). Z kolei tramwajem na pedały, tym iście szwejkowskim wynalazkiem, aż 20 osób mogło przejechać od bram terenu wystawowego aż miejsca, z którego do čičmańskiej chaty było już bardzo blisko. Niezwykła maszyna funkcjonowała tylko podczas tej wystawy i już niestety nigdy więcej nie znaleziono dla niej zastosowania.
Prawidłowej odpowiedzi udzielili:
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Icóżżezzabrza Team 1 pkt
Dawid Knara 1 pkt
Monika Mielnikiewicz 0,75 pkt
Wojtek Pawlus 0,75 pkt
Bartłomiej Cisowski 0,75 pkt
Pytanie 16/2021 z dnia 1 lipca 2021
Są takie rzeczy na niebie i ziemi, o których nie śniło się nawet filozofom. Są takie zjawiska, które zdają się łamać prawa fizyki. Są takie miejsca na Ziemi, gdzie legenda miesza się z rzeczywistością. A bywa i tak, że świat morski miesza się ze światem górskim i to, co dzieje się na lądzie, to pod wodą też się zdarza. Choć doskonale wiadomo, co się stało (zdjęcie), to można by rzecz, że pewien karpacki obiekt noclegowy zaginął w „niewyjaśnionych okolicznościach”. Jednakże „okoliczności” te tak naprawdę zyskały światową sławę 41 lat i 8 miesięcy wcześniej… W odpowiedzi chcielibyśmy, abyście podali nam dwa słowa, które wskażą winowajcę obu zniknięć.
Odpowiedzi prosimy przesyłać mailowo na adres: konkurs@skpg.krakow.pl do 31 sierpnia 2021 r.
Odpowiedź:
Różne czynniki decydowały o znikaniu schronisk z krajobrazu i map Tatrzańskich, niemniej schronisko na Polanie Pisanej doczekało się wyjątkowo niecodziennych okoliczności. Przeznaczone do rozbiórki załapało się na angaż do filmu Trójkąt Bermudzki i zostało wysadzone w powietrze 5 sierpnia 1987 roku na potrzeby realizacji jednej ze scen (zdjęcie powyżej). Trójkątem Bermudzkim nazywa się też fragment Oceanu Atlantyckiego, który uważany jest za miejsce niewyjaśnionych zaginięć statków oraz samolotów. Legenda „trójkąta” obiegła świat w związku z niewyjaśnionym zaginięciem w tym obszarze eskadry amerykańskich samolotów 5 grudnia 1945, a także jednego z samolotów prowadzących akcję poszukiwawczą.
Prawidłowej odpowiedzi udzielili:
Monika Mielnikiewicz 1 pkt
Dawid Knara 1 pkt
Wojtek Pawlus 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Bartłomiej Cisowski 1 pkt
Icóżżezzabrza Team 1 pkt
Aktualna klasyfikacja Konkursu:
| Icóżżezzabrza Team | 20.5 pkt. |
| Hadrian Jakóbczak | 18.75 pkt. |
| Monika Mielnikiewicz | 17.5 pkt. |
| Wojtek Pawlus | 17.25 pkt. |
| Bartłomiej Cisowski | 11.25 pkt. |
| Łukasz Witkowski | 9 pkt. |
| Piotr Wieczorek | 7.5 pkt. |
| Magdalena Kuś | 7 pkt. |
| Sylwia Smela | 7 pkt. |
| Bebo | 6.5 pkt. |
| Joanna Olszówka | 5.5 pkt. |
| Józef Bem | 5.5 pkt. |
| Andrzej Zabłocki | 5 pkt. |
| Ania Os. | 3.5 pkt. |
| Jarek Sołtys | 3.25 pkt. |
| Gracja Bober-Grafik | 3 pkt. |
| Michał Pacyna | 2.5 pkt. |
| Dawid Knara | 2 pkt |
| Paweł Parszywka | 1.5 pkt. |
| Katarzyna Kiernicka | 1.5 pkt. |
| Ania Kalińska | 1.5 pkt. |
| Karol Olszański | 1.5 pkt. |
| Sebastian | 1 pkt. |
| Aga Powroźnik | 1 pkt. |
| Michasia Hansdorfer | 1 pkt. |
| Ania Kowalczyk | 1 pkt. |
| Monika Matusik | 1 pkt. |
| Bogdan Mikuła | 1 pkt |
| Anita Dziekan | 0.5 pkt. |
| Małgorzata-Marek Pyio | 0.5 pkt |