Konkurs Całoroczny: Pytanie nr 05/2022 i Pytanie nr 06/2022

Pytanie nr 5/2022

Czy tego chcemy, czy nie, pomniki są atrakcjami turystycznymi. Zwłaszcza w ostatnich latach samorządowcy różnej maści prześcigają się w ich stawianiu – im więcej i im ciekawsze, tym lepiej. W pewnej miejscowości w polskich Karpatach mamy między innymi pomniki:

• kogoś, kto odbył podróż dookoła świata
• kogoś, kto był między innymi taternikiem i przewodnikiem
• kogoś, kto działał na zlecenie władz swojego kraju 
• kogoś, kogo profesja wymagała licznych wyjazdów do egzotycznych krajów

Powiedzcie nam, jak się nazywa ta miejscowość?

Odpowiedź:

Pisząc to pytanie chcieliśmy, abyście przyjrzeli się przede wszystkim pomnikom nowym, powstającym licznie w ostatnich latach, raczej z potrzeby stworzenia “produktu turystycznego”, niż upamiętnienia jakiejś zasłużonej postaci. Przyznajemy jednak, że zwięzła treść zagadki stworzyła pole do całkiem bogatych interpretacji oraz odnajdywania przez Was mało znanych faktów z życia wydawałoby się dobrze znanych osób, a także przypominania sobie całkiem zapomnianych monumentów, wszystko po to, żeby w mniej lub bardziej naciągany sposób dopasować miejscowość do przedstawionych przez nas kryteriów. Doceniamy to. Niemniej jednak uważamy, że tylko jedna odpowiedź w pełni nas satysfakcjonuje. Miejscowością, która według nas najlepiej spełnia warunki postawione w pytaniu jest Bielsko-Biała, w której to w ostatnich latach powstała seria pomników – “bajkowy szlak” – upamiętniających postaci z filmów rysunkowych tworzonych w tamtejszym słynnym Studiu Filmów Rysunkowych:

• ktoś, kto odbył podróż dookoła świata – Bolek i Lolek, w filmie pełnometrażowym “Wielka podróż Bolka i Lolka”,
• ktoś, kto był między innymi taternikiem i przewodnikiem – Reksio w odcinkach “Reksio taternik” i “Reksio przewodnik”,
• ktoś, kto działał na zlecenie władz swojego kraju – Smok Wawelski na zlecenie księcia Kraka udał się na poszukiwania profesora Baltazara Gąbki w “Porwaniu Baltazara Gąbki”, ale również i Tajemniczy Don Pedro, szpieg z krainy Deszczowców,
• ktoś, kogo profesja wymagała licznych wyjazdów do egzotycznych krajów – Pampalini, łowca zwierząt, usiłował bezskutecznie łapać egzotyczne zwierzęta.

Prawda, że wszystko pasuje idealnie? Zdecydowaliśmy jednak, że przyznamy połówki punktów za dwie alternatywne odpowiedzi.

Pierwsza z nich to Zakopane. Jak się okazuje, mający swój pomnik tutaj Władysław hrabia Zamoyski odbył podróż dookoła świata w latach 1879-1881 (Ale uwaga! choć był wybitnym żeglarzem, całego świata nie opłynął kapitan Mariusz Zaruski; także Koziołek Matołek, choć jest bohaterem serii książek “Wielki rajd dookoła świata”, nie przekroczył w nich Atlantyku, docierając najdalej na wschód, przez Władywostok, do Quebecu, a na zachód tylko do Dakaru). Taterników i przewodników upamiętnionych jest w Zakopanem wielu. “Na zlecenie władz” działał chociażby Zaruski, zaś co do kogoś, kogo profesja wymagała licznych wyjazdów do egzotycznych krajów… Zamoyski był tylko raz w egzotycznej podróży, Koziołek Matołek – czy miał w ogóle jakąś “profesję”? A Jan Paweł II owszem, odbył wiele egzotycznych podróży, ale czy jego profesja tego wymagała? Prawie dwa tysiące lat historii Papieży – więźniów Watykanu zdają się temu przeczyć. 

Druga to Zawoja. Tutaj oczywiście mamy pomnik Hugona Zapałowicza, który też odbył podróż dookoła świata, między innymi badając Amerykę Południową. On sam mógłby zostać również uznany za “przewodnika i taternika”, podobnie jak Franciszek Siła-Nowicki, aczkolwiek nie znamy źródeł potwierdzających ich działalność w roli przewodników. Kto “działał na zlecenie władz”? Być może Hugo Zapałowicz, sędzia wojskowy, albo Franciszek Römer, urzędnik leśny. A kogo “profesja wymagała licznych wyjazdów do egzotycznych krajów”? Cóż, Zapałowicz odbył tylko jedną egzotyczną wyprawę badawczą, a dlaczego Jan Paweł II niezbyt pasuje do tego kryterium, napisaliśmy powyżej.

Na koniec chcemy docenić odkrycie, że również Julian Fałat, upamiętniony w Bystrej, odbył podróż dookoła świata. W tej miejscowości niestety brak jest jednak pomników, które w jakikolwiek sposób można byłoby podciągnąć pod pozostałe kryteria.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

W Czasie Pracy Laski Się Nudzą 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Team M&M 0,5 pkt
Agnieszka Bazylów 0,5 pkt
Karol Olszański 0,5 pkt
Mariusz Pietrzak 0,5 pkt
Krzysztof Skowronek 0,5 pkt
Sylwia Smela 0,5 pkt
Tomasz Bujoczek 0,5 pkt
Andrzej Zabłocki 0,5 pkt
Marek Węglarz 0,5 pkt
Bartłomiej Cisowski 0,5 pkt

 

Pytanie nr 6/2022

Niemal dokładnie 160 km od obiektu ukazanego na zdjęciu znajduje się inna budowla o egzotycznych rysach, które to rysy nadał jej ten sam architekt. Zupełnie nie chcemy się spierać, czy miejscowość, w której się ona znajduje, leży na jakimś Pogórzu czy też nie. Jesteśmy natomiast ciekawi, czy potraficie podać nam w odpowiedzi, jakie jest wezwanie zabytkowego kościoła znajdującego się w tej miejscowości?

Odpowiedź:

Budowle o egzotycznych rysach łączy Franciszek Maria Lanci, architekt włoskiego pochodzenia, tworzący w XIX w. Polsce. Na zdjęciu umieściliśmy fragment jednego z pierwszych jego dzieł, czyli Oranżerii Egipskiej w zespole parkowo-pałacowym w Końskich, zaś w odległości 160 km od niej położony jest zaprojektowany w stylu mauretańskim pałac w Osieku. A jakby nie patrzeć kościół w Osieku jest pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła.

Prawidłowej odpowiedzi udzielili:

Andrzej Zabłocki 1 pkt
Marek Węglarz 1 pkt
Tomasz Bujoczek 1 pkt
Sylwia Smela 1 pkt
Monika Mielnikiewicz 1 pkt
Krzysztof Skowronek 1 pkt
Bartłomiej Cisowski 1 pkt
Mariusz Pietrzak 1 pkt
Karol Olszański 1 pkt
Hadrian Jakóbczak 1 pkt
Team M&M 1 pkt
W Czasie Pracy Laski Się Nudzą 1 pkt
Wojciech Pawlus 1 pkt

 

Aktualna klasyfikacja Konkursu:

Hadrian Jakóbczak	20 pkt.
Monika Mielnikiewicz	17.5 pkt.
Tomek Bujoczek	14.5 pkt.
Bartłomiej Cisowski	11.5 pkt.
Marek Węglarz	11.25 pkt.
Krzysztof Skowronek	9.5 pkt.
Team M&M	9 pkt.
Mariusz Pietrzak	9 pkt.
Karol Olszański	9 pkt.
Andrzej Zabłocki	7 pkt.
W Czasie Pracy Laski Się Nudzą	6 pkt
Agnieszka Bazylów	4 pkt.
Nikoletta	4 pkt
Sylwia Smela	3.5 pkt.
Katarzyna Majewska	3.5 pkt.
Wojciech Pawlus	3 pkt
Tomasz Olejarczuk	2 pkt.
Paweł Ciaptacz	2 pkt.
Michalina Hansdorfer	2 pkt.
Magdalena Hesiak	2 pkt.
Krzysztof Słaby	2 pkt.
Katarzyna Hołda	2 pkt.
Jakub Krzak	2 pkt.
Gracja Bober-Grafik	2 pkt.
Emilia M	2 pkt.
Bogdan Mikuła	2 pkt.
Anna Kalińska	2 pkt.
Anka Śliwa	2 pkt.
Piotr Wieczorek	2 pkt
Łukasz Muzyk	1.5 pkt.
Andrzej Słota	1.5 pkt.
Maria Skupień	1 pkt.
Łukasz Nowicki	1 pkt.
Bernadetta	1 pkt.
Sebastian Wypych	1 pkt
Agata Komorowska	0.5 pkt.