Category

Czerwony i różowy

Naparstnica purpurowa

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec, Obowiązująca | Brak komentarzy

Liść naparstnicy purpurowej został wprowadzony do lecznictwa konwencjonalnego już z końcem XVIII wieku przez szkockiego lekarza Whiteringa. Zawiera glikozydy nasercowe m.in. digitalinę i digitoksynę, będące podstawą leczenia przewlekłej niewydolności serca. Niestety bardzo łatwo kumulują się w mięśniu sercowym, co prowadzi do groźnego w skutkach zatrucia. Lepiej więc samodzielnie nie robić sobie herbatki z naparstnicy.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca, pod częściową ochroną
Siedlisko: zręby, brzegi lasów i zarośli, często na glebach zawierających mangan
Występowanie: zachodnia i środkowa Europa, w Polsce w Beskidzie Śląskim i Żywieckim, sztucznie wprowadzona w Tatrach (pod Myślenickimi Turniami) i Karkonoszach

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec

Naparstnica sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Modrzewnica zwyczajna

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec | Brak komentarzy

Łacińską nazwę (łac. andromeda polifonia) roślina wzięła od mitycznej Andromedy, etiopskiej królewny, córki Cefeusza i Kasjopei. Jej matka chełpiła się dookoła, że jest piękniejsza nawet od nereid. To rozwścieczyło Posejdona, który w zemście zesłał na Etiopię morskiego potwora. Aby przebłagać bogów wyrocznia zażądała ofiary z Andromedy, którą przykuto do skały na pożarcie smoka. W ostatniej chwili uratował Andromedę Perseusz wracający z wyprawy po głowę Meduzy, z którym też wkrótce wzięła ślub. Drobne kwiatuszki modrzewnicy są jakoby tak piękne w monotonnym krajobrazie torfowiska jak księżniczka Andromeda. Roślina żyje w symbiozie z grzybami, ich strzępki przerastają całą roślinę, aż do okrywy nasion. Beczułkowate kwiaty są przystosowane do owadów o długich ssawkach. Roślina charakterystyczna dla mszarów.

Występowanie

Roślina trująca
Siedlisko: torfowiska przejściowe i wysokie
Występowanie: Europa (poza obszarem śródziemnomorskim), Ameryka Północna, północna Azja

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Miodunka ćma (przed zapyleniem)

  | Atlas Roślin, Czerwony i różowy, Kwiecień, Maj, Marzec | Brak komentarzy

Zwana też płucnym zielem z uwagi na swoje działanie lecznicze – w medycynie ludowej stosowana była w chorobach płuc. Stąd też jej łacińska nazwa (łac. pulmonaria obscurapulmo = płuco). Kwiaty zmieniają swój kolor w trakcie kwitnienia (po zapyleniu przez trzmiele) z czerwonego na niebieski.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: lasy liściaste i mieszane, zarośla
Występowanie: środkowa Europa

Okres kwitnienia

  • marzec
  • kwiecień
  • maj

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Mak polny

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec, Maj, Sierpień | Brak komentarzy

Jest chwastem segetalnym, towarzyszącym uprawom zbóż, zwłaszcza pszenicy. Ostatnio wytępiony w uprawach przez herbicydy zajmuje tereny ruderalne. Wykorzystywany był (być może jako pokarm) w środkowej Europie już w neolicie. Jako roślina ozdobna znany był w starożytnym Egipcie. W medycynie ludowej kwiatów używano w chorobach płucnych, a także… do usypiania dzieci.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca
Siedlisko: łany zbóż (zwłaszcza pszenicy), przydroża, wysypiska, nieużytki, do 1800mnpm
Występowanie: cała Eurazja, zawleczony do Ameryki, Australii i Nowej Zelandii

Okres kwitnienia

  • maj
  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Łyszczec (gipsówka) rozesłany

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec, Sierpień | Brak komentarzy

Nazwa gipsówka nawiązuje do przywiązania niektórych gatunków z tego rodzaju do gipsowego podłoża.

Występowanie

Siedlisko: skały, suche murawy, żwirowiska rzeczne, na wapieniu, głównie w reglu górnym i piętrze kosówki
Występowanie: góry środkowej i południowej Europy, w Polsce w Tatrach i Pieninach

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Łuskiewnik różowy

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Kwiecień, Maj, Obowiązująca | Brak komentarzy

Bezzieleniowy pasożyt drzew liściastych i iglastych, spędzający większość swego życia pod ziemią, gdzie jego kłącza osiągają masę nawet 5kg. Do korzeni rośliny żywicielskiej wnika za pomocą specjalnych ssawek. Po około 10 latach roślina wydaje po raz pierwszy nadziemne kwiaty. Pojedyncze okazy dożywają nawet 60-70 lat. Niektórzy traktują formę rosnącą na górnoreglowych świerkach za osobny podgatunek subsp. tatrica. Łuskiewnik jest starą rośliną leczniczą, możemy jego opis znaleźć między innymi w germańskiej Farmakopei pod nazwą Radix Squamariae. W XV i XVI wieku wywar z łuskiewnika stosowano na padaczkę oraz różne drgawki nieznanego pochodzenia. Ponieważ roślinę można było zlokalizować tylko wiosną w trakcie kwitnienia, a o miejscu jej występowania wiedzieli tylko nieliczni, z czasem została przez zielarzy zapomniana. Obecnie potwierdzono zawartość w łuskiewniku szeregu związków aktywnych – co ciekawe, ich rodzaj oraz ilość zależy od rodzaju rośliny żywicielskiej, np. łuskiewniki pasożytujące na wierzbach zawierają salicylany, a na śliwach związki cyjanogenne.

Występowanie

Siedlisko: lasy liściaste i iglaste, po regiel dolny
Występowanie: Europa, zachodnia Azja

Okres kwitnienia

  • kwiecień
  • maj
  • czerwiec

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Łopian większy

  | Atlas Roślin, Czerwony i różowy, Lipiec, Obowiązująca, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Łopian jest w Polsce archeofitem czyli gatunkiem pierwotnie nie występującym w miejscowej florze, ale zawleczonym przez człowieka w czasach przedhistorycznych. Nazwę arcteion (gr. arctos = niedźwiedź) podał już Dioskorydes na oznaczenie wełniście owłosionej rośliny (łac. arctium lappa). W Polsce zwany też łopuchem lub rzepem z powodu okrywy koszyczka kwiatowego złożonej z haczykowatych łusek, które przyczepiają całe kwiatostany do sierści zwierząt i w ten sposób rozsiewają nasiona. Korzeń zawiera dużo inuliny – substancji wykorzystywanej jako słodzik dla diabetyków oraz w diagnostyce nerek. Dla zdesperowanych – liście i łodygi są jadalne, zarówno na surowo jak i po ugotowaniu, ale tylko młode – włókna ze starszych pędów używa się w przemyśle papierniczym. Wykorzystuje się również nasiona do produkcji oleju, a ten z kolei do produkcji mydła oraz na porost włosów.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: tereny ruderalne, przydroża, zarośla, olszyny, brzegi wód, preferuje gleby bogate w azot, do 1300mnpm
Występowanie: Europa, Azja, zawleczony do Ameryki Północnej, Argentyny i Paragwaju

Okres kwitnienia

  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Łopian sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Łopian pajęczynowaty

  | Atlas Roślin, Czerwony i różowy, Lipiec, Obowiązująca, Sierpień, Wrzesień | Brak komentarzy

Nazwa nawiązuje do pajęczynowato osnutych koszyczków kwiatowych, popularnie zwanych „rzepami”.

Występowanie

Roślina lecznicza
Siedlisko: tereny ruderalne, przydroża, zarośla, olszyny, brzegi wód, do 1500mnpm
Występowanie: umiarkowane strefy Eurazji

Okres kwitnienia

  • lipiec
  • sierpień
  • wrzesień

Łopian sp. roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Lilia złotogłów

  | Atlas Roślin, Czerwiec, Czerwony i różowy, Lipiec, Obowiązująca | Brak komentarzy

Zwana także maśleszką. Jest to jeden z 2 gatunków lilii rosnących dziko w Polsce (drugi to b. rzadka lilia bulwkowata). Nazwa lilia (łac. lilium martagon) jest bardzo stara – już w starożytnej Grecji była zwana leirion, zapewne od przymiotnika leiros – delikatny, cienki, wrażliwy. Martagon to po grecku cebula, z której roślina wyrasta. Natomiast górale nazywają ją lelują. Była częstym motywem w ornamentyce góralskiej, szczególnie rozpowszechnionym przez Stanisława Witkiewicza.

Występowanie

Roślina lecznicza, trująca, pod całkowitą ochroną
Siedlisko: żyzne, widne lasy liściaste, zarośla, zręby, po piętro kosówki
Występowanie: Europa i umiarkowane strefy Azji

Okres kwitnienia

  • czerwiec
  • lipiec

Roślina obowiązująca na egzaminie wewnętrznym

Lepnica bezłodygowa

  | Czerwiec, Czerwony i różowy, Kwiecień, Lipiec, Maj, Sierpień | Brak komentarzy

Lepnica bezłodygowa, jako roślina arktyczno-górska, przystosowała się do surowego klimatu tworząc rodzaj zbitej półkulistej poduchy, chroniącej przed chłodnymi i wysuszającymi wiatrami. Poducha przytulona do podłoża korzysta z nagromadzonego w nim ciepła. Niezależnie od swej wielkości, poducha posiada zawsze tylko jeden bardzo długi korzeń, sięgający w głąb gruntu, czasem nawet ponad metr. Dzięki temu może doskonale zakorzenić się w pozornie bezwodnym gruncie między piargami i kamieniami. Tworzy 2 podgatunki silene acaulis pannonica i silene acaulis norica.

Występowanie

Siedlisko: skały, piargi, luźne murawy, na wapieniu (subsp. pannonica) i granitach (subspec. norica)
Występowanie: góry Europy, arktyczne rejony Europy, Azji i Ameryki, w Polsce jedynie w Tatrach (podchodzi aż pod szczyt Gerlachu!)

Okres kwitnienia

  • kwiecień
  • maj
  • czerwiec
  • lipiec
  • sierpień

Roślina NIE obowiązująca na egzaminie wewnętrznym